Een Bol.com-belasting is geen gek idee

Opnieuw deelt de digitale wereld een tik uit aan de winkelstraat. Een gevoelige klap in het Verenigd Koninkrijk dit keer. En ja, dat kan ook hier grote consequenties hebben. Voor ons doet het er niet zo toe dat warenhuisketen House of Fraser financieel kopje onderging en nu mond-op-mond beademing krijgt van de meedogenloze zakenman Mike Ashley. Veel belangrijker is een politieke reactie van de Britse minister van Financiën. Hij komt met het idee van een Amazon Tax.

Jazeker, een vooraanstaand politicus die met uitgestreken gezicht een webshop-heffing bepleit. Dat juist de conservatief Philip Hammond met dit plan komt is minder gek dan het lijkt. Want in deze zelfde week bleek ook dat web-reus Amazon.com minder belasting aan de Britse schatkist betaalde dan het jaar daarvoor, terwijl de winsten in het Verenigd Koninkrijk wel verdrievoudigden.

Afkijken

Nederlandse beleidsmakers zouden dit idee van de Engelsen moeten afkijken. Het idee van een Bol.com-belasting is minder gek dan het lijkt. Wij hebben weliswaar geen House of Fraser, maar onze winkelstraten worden wel degelijk door webwereld de geschiedenis in geslagen. Het idee van city marketeers is niet alleen ontstaan om toeristen te trekken, maar vooral om de binnenstad te laten overleven.

Natuurlijk, er zijn al plannen om giganten als Amazon belastingbijdrages via een Europese heffing af te laten tikken. Natuurlijk zijn die tech-giganten daar niet blij mee. En natuurlijk staat dat best stoer voor de Brusselse politici die de plannen presenteerden. Het probleem is dat die belastingen nogal laag liggen -3 procent van de Europese omzet- en het maar de vraag is of ze daadwerkelijk geïnd gaan worden.

Spoor van vernieling

Terwijl de oneerlijke concurrentie positie van die internet-titanen wél al een spoor van vernieling trekt. Het handige webshoppen is namelijk meer dan goedkoper cadeaus kopen en makkelijk je boodschappen doen. De achterkant van het gelijk is veelomvattender dan je denkt. Het gaat verder dan dat hier-en-daar een sympathieke straatshop de deuren sluit en de duizenden banen die verloren gaan.

Caissières die hun baan verliezen, dat verhaal kennen we wel. Toch beseffen maar weinig mensen wat voor banen er eigenlijk verloren gaan. Namelijk laaggeschoold werk dat prima parttime te doen is. Vroeger fantastisch werk voor alleenstaande ouders of gezinnen waar naast de kostwinner nog wel wat extra’s verdiend moet worden.Toch is er nog los van dit treurige verlies nog iets duisterders aan de hand.

Python

Als we tijd, gemak en korting cadeau krijgen, zit er natuurlijk een addertje onder het gras. Die adder lijkt in dit geval meer op een python. De toegevoegde waarde van de digitale verkopers is namelijk weinig tot negatief.

Denk alleen al aan de ecologische voetafdruk van je vrolijke internetaankopen. Hoewel handige rekentools anders lijken te beweren, kost het webshoppen meer Co2 dan een weg naar de winkel. De meeste mensen gaan namelijk niet voor één product met de auto naar de supermarkt, terwijl je wel voor iedere internet aankoop een nieuw pakketje krijgt. En wie in een modehuis kleren koopt, past ze daar en gaat niet later met de helft van de artikelen terug naar de winkel, omdat er voor de zekerheid ook een andere maat gekocht werd. Webshops zien in dat terugsturen juist een fijne service.

Slecht voor het milieu, maar goed nieuws voor de pakketbezorgers dus? Nou nee. Die zitten knel in karige zzp-constructies. Al zijn ze wel beter af dan de matig betaalde en nog slechter behandelde magazijn medewerkers van de internet ketens. En dan vergeet ik bijna het voorbeeld van Amazon Duitsland dat doodleuk de teruggestuurde producten door de shredder stuurt.

Kom maar op

Iedere aankoop ter wereld, maar een muisklik van je verwijderd? Deze web-utopie is slecht voor het milieu, werkomstandigheden en de steden zelf. Natuurlijk is al dat snelle gemak fijn, maar het is verstandig om de verborgen gebreken direct aan te pakken. Dus zelfs al zouden bedrijven als Amazon braaf belasting betalen, dan nog zou het logisch zijn ze om een extra bijdrage te vragen. Alleen al om de door hen veroorzaakte problemen een beetje te kunnen verzachten. Zo’n Bol.com-belasting is dus helemaal geen gek idee.

David van der Wilde is politiek redacteur voor De Nieuws BV