Politiek
KRO-NCRV

Minister Casper Veldkamp is 'bedachtzaam, maar waagt zich niet aan Jip en Janneke-taal'

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Minister Casper Veldkamp is 'bedachtzaam, maar waagt zich niet aan Jip en Janneke-taal'

In aanloop naar en tijdens het zomerreces wist Minister van Buitenlandse zaken Casper Veldkamp de media te vinden. Hij liet zich onder andere zien in Potocari, Bosnië, bij de herdenking van de val van Srebrenica, exact dertig jaar geleden. Volgens taalwetenschapper René Appel trekt de taal van de minister wel vaker de aandacht. "Zoals veel politici: beginnend met duidelijke taal, totdat de zin afzakt en dan is het heel slecht verstaanbaar", zegt Appel bij de Taalstaat.

Video niet beschikbaar

Appel viel onder meer het herhaaldelijk gebruik van dankwoorden en de bescheiden toon op in Veldkamps partijtoespraak eind mei. "Dank allemaal. Dank Talita. Dank, dank allemaal", citeerde Appel. "Het past bij een positieve uitstraling, maar het neigt ook naar stroopsmeerderij", aldus de taalwetenschapper. Ook viel Appel een veelvuldig gebruik van politiek jargon zoals 'beleidsinhoudelijk mooi afgewerkte statements' op.

Stopwoorden

Veldkamp gebruikt volgens Appel opvallend vaak het werkwoord zien als overbodige inleiding: 'Je ziet dat we op 2,2 procent zitten' of 'Je ziet dat er discussie is.' "Het is een modieus stopwoord onder politici geworden", aldus Appel.

Een ander voorbeeld is het toenemende gebruik van het woord richting, zoals in 'de wereld verschuift richting Azië.' Volgens Appel is dat een verschuiving in het taalgebruik die ooit begon met spoorwegomroepen zoals 'de trein richting Maastricht', maar inmiddels wijdverspreid is geraakt. "Door richting te gebruiken in plaats van 'naar', weet je nooit of datgene ooit op bestemming aankomt."

Geen Jip en Janneke-taal

Ook in eenvoudigere situaties, zoals een interview met kinderen tijdens de NAVO-top, schoot Veldkamp soms door in complex taalgebruik. "Hij gebruikt dan toch termen als repressieve dictatuur of oppositieleidster, die kinderen van 10 waarschijnlijk niet begrijpen", merkt Appel op.

'Bestaanszekerheid' als slogan

Volgens Appel is de term bestaanszekerheid hét sleutelwoord van Veldkamps partij Nieuw Sociaal Contract (NSC). Zijn formulering 'zonder bestaanszekerheid geen veiligheid en zonder veiligheid geen bestaanszekerheid' noemt Appel een effectieve slogan, ondanks het overbodige 'samen met elkaar' dat erna aan de zin werd toegevoegd.

Overgeconstrueerd

Volgens taalwetenschapper Appel is minister Veldkamp een bedachtzame, soms wat overgeconstrueerde spreker, met een voorkeur voor politieke taal en herhaling. Zijn boodschap zou soms helderder overkomen met minder jargon en meer directheid. "Dat is bij veel politici zo. Ze beginnen met duidelijke taal en dan zakt de zin af en dan is het heel slecht verstaanbaar. En dat is ook bij Veldkamp het geval."

Mis niets met de nieuwsbrief van Spraakmakers

Spraakmakers maken we mét jou als luisteraar. En om jou zoveel mogelijk bij ons programma te betrekken, versturen we een dagelijkse nieuwsbrief. Hierin vind je de stelling van de dag, de onderwerpen in de uitzending en een interessant artikel dat zeker het lezen waard is. Zo kun je gemakkelijk meepraten en mis je nooit meer iets!

Meld je hier aan.

Ster advertentie
Ster advertentie