Binnenland
KRO-NCRV

'Pornoschouders'? 'Schertsend en onthullend voor de tijd waarin we leven'

foto: Unsplashfoto: Unsplash
  1. Nieuwschevron right
  2. 'Pornoschouders'? 'Schertsend en onthullend voor de tijd waarin we leven'

Nee, het heeft niets met een pizzabezorger, loodgieter of de ouderwetse 18-plus-tapes te maken. 'Pornoschouders' is een nieuw woord dat afgelopen week opdook in Trouw. "De toevoeging van 'porno-' in dit soort samenstellingen zegt niet per se iets over pornografie", zegt Ton den Boon, hoofdredacteur van de Dikke Van Dale, bij de Taalstaat.

TS Ton den Boon

In het Engels was het woord porn shoulders al langer in gebruik, maar de Nederlandse variant was tot deze week nog niet officieel opgedoken. Den Boon noemt het woord 'schertsend en tegelijk onthullend' voor de tijd waarin we leven.

Definitie

"Pornoschouders zijn blote schouders die als seksueel prikkelend worden beschouwd, met name binnen streng-religieuze gemeenschappen", licht Den Boon toe. Het woord dook voor het eerst op in een artikel in Trouw over versoepelingen van kledingvoorschriften bij de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen, beter bekend als de mormonen.

Taal als moraal

In dit geval gaat het om de frictie tussen religieuze kledingnormen en moderne opvattingen over lichaam en autonomie. De term 'pornoschouders' is dan ook niet neutraal, maar brengt op ironische wijze onder woorden hoe iets alledaags als een blote schouder als moreel gevaar wordt bestempeld.

Nieuwe trend?

Gaat dit leiden tot een taalkundige trend? "Mogelijk", zegt Den Boon. "Er bestaan al enkele vergelijkbare termen, zoals pornobenen, een woord dat Ilja Leonard Pfeijffer gebruikte in zijn roman Grand Hotel Europa. Maar daar betekent het iets anders. 'Porno' hoeft niet letterlijk te verwijzen naar bloot."

"De toevoeging van 'porno-' in dit soort samenstellingen zegt niet per se iets over pornografie, maar over hoe seksualiteit wordt geprojecteerd op het lichaam, vaak in overdreven zin."

De Taalstaat (KRO-NCRV)

Frits Spits presenteert iedere zaterdag tussen 11:00 en 13:00 uur De Taalstaat op NPO Radio 1. Een vrolijk en informatief programma over, je verwacht het niet, de Nederlandse taal. Frits Spits interviewt bekende schrijvers, dichters en muzikanten, ingewikkelde taalkwesties worden beantwoord en 'vergeten' woorden worden verzameld. Volg De Taalstaat op Facebook en Bluesky.

Ster advertentie
Ster advertentie