'Had u nog iets te drinken gewild?' Waarom praten we in Nederland zo veel in de verleden tijd?

Het is volgens de taalexpert heel gewoon om in het Nederlands in bepaalde gevallen verleden tijd te gebruiken. "Als je op het terras zit en iemand vraagt: 'had u nog iets gewild?', dat klinkt veel beleefder dan als iemand vraagt: 'wilt u nog iets?' Dat klinkt toch directer."

Dat voelt misschien wat raar, maar er is volgens Jochemsen toch vaak wel een link met het verleden te ontdekken als je goed naar dit soort zinnen kijkt.

Stel dat je morgen naar een feestje gaat en je had het er gisteren met iemand over en diegene bood toen aan om je op te komen halen na afloop van dat feestje. Dan kun je volgens Jochemsen nu gerust vragen: 'kwam jij ons morgen ophalen?' "'Kwam' verwijst hier niet terug naar het moment van ophalen, maar naar het moment dat je die afspraak maakte. En die afspraak ligt in het verleden", legt de taalexpert uit.

Voorzichtiger en beleefder

Daarmee vraag je ook of het aanbod nog steeds geldt en of je het goed hebt onthouden. Je bouwt dus een onzekerheid in, je bent wat voorzichtiger en laat ruimte voor de ander om zich nog te bedenken. "Daardoor komt het iets beleefder over."

Die link naar het verleden is wat minder duidelijk bij de uitspraken 'wanneer was je verjaardag?' of 'wat was uw naam?'. Toch is die link er wel, legt Jochemsen uit. "Dan schaam je je misschien een beetje omdat je het niet meer precies weet. En als je de verleden tijd gebruikt, dan zeg je eigenlijk: ik wist het eerder wel, hoor."