Politiek
KRO-NCRV

Verantwoordingsdag 2025: de dag waarop 16 miljard niet verantwoord werd

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Verantwoordingsdag 2025: de dag waarop 16 miljard niet verantwoord werd

Het is de derde woensdag van mei, oftewel Verantwoordingsdag. 'Zinnig, zuinig, en zorgvuldig' is de blik waarmee de Tweede Kamer vandaag naar de uitgaven van het afgelopen jaar kijkt. Is de overheid wel goed met ons belastinggeld omgegaan en is het uitgegeven aan de juiste dingen? "In onze complexe samenleving is het niet voldoende om alleen maar vinkjes te zetten. De politiek moet ook visie tonen", zegt Hella Hueck, hoofdredacteur van EW Magazine, bij Spraakmakers.

Video niet beschikbaar

Op de jaarlijkse Verantwoordingsdag presenteert de Algemene Rekenkamer haar oordeel over de overheidsuitgaven van het afgelopen jaar. De belangrijkste conclusie dit jaar is opvallend: hoewel vrijwel alle uitgaven volgens de regels zijn verlopen, zijn veel plannen toch niet uitgevoerd. "Er is voor 17 miljard euro aan begrotingsgeld niet uitgegeven, terwijl het er wel lag", legt econoom en publicist Wimar Bolhuis uit. "Dat geld was bedoeld voor onder andere Defensie en infrastructuur. Het laat zien dat we als overheid moeite hebben met uitvoering."

Ernstige misstanden

Hoewel 99 procent van de overheidsuitgaven rechtmatig is besteed, waarschuwt de Algemene Rekenkamer op deze Verantwoordingsdag voor het groeiende probleem dat geld op de plank blijkt te blijven liggen en beleidsdoelen niet worden gehaald.

De Rekenkamer trok daarnaast aan de bel over ernstige tekortkomingen bij verschillende ministeries. Zo bleek bij Justitie en Veiligheid dat in strafzaken nog steeds namen worden verwisseld en bij Defensie militaire objecten onvoldoende beveiligd zijn. Buitenlandse Zaken kon geen duidelijk overzicht geven van financiële verplichtingen, iets dat volgens Rekenkamer-president Pieter Duisenberg neerkomt op "vrij ernstige misstanden" en een onverklaarbare som van 16 miljard euro.

Het grotere plaatje

Hueck, hoofdredacteur van EW Magazine en Spraakmaker, benadrukt het grotere plaatje. "Er zijn prachtige doelstellingen, zoals gelijke kansen in het mbo, waarvoor 1,6 miljard is vrijgemaakt. Maar hoe ga je meten of die gehaald worden? In onze complexe samenleving is het niet voldoende om alleen maar vinkjes te zetten. De politiek moet ook visie voor de samenleving tonen." Volgens Hueck moeten we niet direct denken aan 'politieke koppen die gaan rollen', maar roept dit wel vragen op over de haalbaarheid van overheidsambities.

Ook Bolhuis wijst op een structureel probleem. "We kijken in de begroting vooral naar geld, maar veel te weinig naar arbeidscapaciteit. Kunnen we het beleid wel uitvoeren met de mensen die we hebben? Ministeries concurreren met elkaar om personeel, maar daar houden ze geen rekening mee in hun plannen." Bolhuis pleit ervoor om bij toekomstige begrotingen realistischer te plannen en bij de verantwoording niet alleen te kijken naar cijfers, maar ook naar de haalbaarheid van beleid.

Financieel netjes

Ondanks de kritiek blijft Nederland volgens de Rekenkamer een land waar het op financieel vlak vrij goed verloopt. Maar het feit dat plannen juist te ambitieus blijken en geld op de plank blijft liggen, onderstreept het groeiende gat tussen politieke beloftes en praktische uitvoeringen. Hueck voegt toe: "We leven in een tijd waarin veel wordt geroepen, zeker op sociale media. Maar de echte vraag is of het ook waargemaakt wordt."

Mis niets met de nieuwsbrief van Spraakmakers

Spraakmakers maken we mét jou als luisteraar. En om jou zoveel mogelijk bij ons programma te betrekken, versturen we een dagelijkse nieuwsbrief. Hierin vind je de stelling van de dag, de onderwerpen in de uitzending en een interessant artikel dat zeker het lezen waard is. Zo kun je gemakkelijk meepraten en mis je nooit meer iets!

Meld je hier aan.

Ster advertentie
Ster advertentie