Het lobbyschandaal in Brussel: 'Dit is nog maar het topje van de ijsberg'

Schaduwlobby in Europa

Begin dit jaar kwam Alexander Bakker van de Telegraaf naar buiten met een artikel over het lobbyschandaal in Brussel. Hij liet zien dat de Europese Commissie in het geheim milieu ngo’s heeft gefinancierd om te lobbyen voor groene wetgeving, zoals de Green Deal van Frans Timmermans.

"We hebben hier te maken met een schending van de scheiding der machten", stelt Sander Smit, Europarlementariër voor de BBB. Volgens hem hoort de Commissie wetsvoorstellen te doen, maar mag zij het wetgevend proces niet beïnvloeden via externe partijen. "Door ngo’s te financieren met opdrachten, heeft de Commissie hen gebruikt als verlengde arm om gericht Europarlementariërs te beïnvloeden."

"Het is zeker erg", vindt Smit. "Er zijn specifieke instructies gegeven, onder andere voor voorstellen zoals de natuurherstelwet, om bepaalde Europarlementariërs te benaderen." Smit laat weten dat in de zittingstermijn van de vorige Commissie Von der Leyen-Timmermans mensen gericht werden belobbyd: "Ook collega’s van mij, uit mijn centrumrechtse EVP fractie, die erg kritisch waren bijvoorbeeld over natuurherstel of elementen van de Green Deal." Deze parlementariërs hadden de Commissie nodig voor een meerderheid. Smit laat weten dat hij zelf heel erg voorzichtig is met lobbyisten: "Je moet daar wel voorzichtig mee zijn."

Europese verklaring

Smit wil een garantieclausule dat zo’n lobbyschandaal nooit meer in de toekomst kan plaatsvinden. "Ik heb van het voorjaar een motie van bezwaar tegen het LIFE-fonds ingediend, waaruit die groene lobbyactiviteit gefinancierd zijn", laat Smit weten. "Uiteindelijk heeft die motie van bezwaar geleid tot een erkenning van de Europese Commissie dat er ontoelaatbare lobbyactiviteiten zijn geweest", stelt Smit.

"Ook toen merkte ik dat een milieuambtenaar van de milieucommissie weigerde de erkenning voor te lezen", vertelt Smit. "Daaraan zie je dus hoe diep geworteld dat verzet is tegen de transparantie over dat ngo-schandaal." Marianne is verbijsterd dat mensen nog steeds ontkennen dat dit gebeurd is: "Jij hebt een brief in handen van de Europese Commissie, waarin zij zeggen: 'De vorige Commissie heeft ontoelaatbare lobbypraktijken gefinancierd.'"

De onderste steen boven

De omvang van het schandaal is momenteel nog niet bekend. "Er zijn negenduizend contracten van allemaal honderd pagina’s ongeveer en we hebben maar een heel klein stukje in kunnen zien", legt Marianne uit. Marianne benadrukt dat alle mensen die nu zeggen dat er niets in de contracten staat geen gelijk hebben.

"Mensen die toegang hebben tot die contracten, zoals Bert-Jan Ruissen en Dirk Gotink, zeggen: 'We hebben nog maar het topje van de ijsberg in kunnen zien.'" Bovendien is ze kritisch over de journalisten die beweren te weten wat er in de contracten staat: "Die liegen gewoon, want ze kunnen het gewoon helemaal niet weten."

Meer onderzoek nodig

Twee weken geleden was Bert-Jan Ruissen, Europarlementariër voor de SGP, te gast bij Op Z’n Kop! (Aflevering 202) en vertelde toegang te hebben tot de geheime documenten, omdat hij onderdeel is van de Begrotingscommissie (BUDG) van het Europees Parlement. "Ik kan inderdaad bevestigen dat in die contracten gewoon concrete opdrachten stonden aan die ngo’s om actief te lobbyen bij de Raad, maar ook bij het Europees Parlement", laat Ruissen weten. Het is concreet volgens Ruissen: "Opdrachten zoals gelieve minimaal tien keer bij het Parlement langs te gaan om te lobbyen voor een groener beleid." "Het staat gewoon in die contracten, dus het klopt gewoon", stelt Ruissen.

Smit betwijfelt ook of de huidige aandacht in de media wel objectief is: "Andere media, bijvoorbeeld Politico, die hebben mogelijk andere contracten gezien waar misschien net niets of iets anders of minder mee aan de hand is. En zij trekken daaruit de conclusie dat het allemaal een verzonnen verhaal is." Smit benadrukte dat er nog meer onderzoek nodig is. "Moreover", stelt Smit, "de verklaring van de Commissie dat er ontoelaatbare lobbypraktijken zijn geweest is gewoon openbaar toegankelijk op hun website."

Bekijk hieronder het volledige gesprek tussen Marianne Zwagerman, Rick van Velthuysen en Sander Smit: