Cum laude verdwijnt voor promovendi op Universiteit Twente: vrouwen vaak in het nadeel

Yvonne Benschop, voorzitter van het Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren (LNVH), noemt het besluit een positieve stap. "Ik vind het een hele mooie uitkomst dat dat onderzoek wat dat heeft aangetoond dat dat zo wordt opgepakt in Twente, dus dat er inderdaad gezien wordt dat je iets moet doen aan de ongelijkheid tussen vrouwen en mannen.Maar als je dat alleen maar op het terrein van de cum laude doet en je doet dat alleen in Twente, dan doe je niet zoveel aan de ongelijkheid nog, daar is echt meer voor nodig."

Gevolgen

Het afschaffen van cum laude kan ook gevolgen hebben voor promovendi in Twente. Benschop zegt: "Dat kan mogelijk zo zijn, als collega's die elders in het land promoveren wel een cum laude krijgen. Dat predicaat heeft heel vaak veel gevolgen, ook voor vervolgfinanciering; het is een successtempel dat wetenschappers veel oplevert." Als cum laude alleen in Twente wordt afgeschaft, worden promovendi aan die universiteit benadeeld. "Dus dit moet echt een sectorbrede afspraak gaan worden."

Oorzaken

Waarom krijgen vrouwen dan minder vaak cum laude dan mannen? Volgens Benschop kan dat drie oorzaken hebben: "Dat kan liggen aan degene die die cum laudes toekennen, zien die op dezelfde manier de kwaliteit in vrouwen? Het kan ook liggen aan de onduidelijke criteria die er gehanteerd worden over cum laudes. En het kan liggen aan de manier waarop die criteria worden toegepast op verschillende kandidaten. En dan blijkt dat mannen makkelijker dit predicaat krijgen dan vrouwen, helaas."

Ook het geslacht van de beoordelingscommissie kan een verklaring zijn: "Dat is een van de oorzaken, maar het is helaas niet zo dat dat op te lossen zou zijn door alleen maar vrouwen in die benoemingscommissies te zetten, want mannen en vrouwen hebben last van het effect dat ze hogere kwaliteit makkelijker bij mannen zien dan bij vrouwen."

Criteria

De criteria zelf spelen volgens Benschop een grote rol. "Op wat voor criteria besluiten we nou of iemand een topwetenschapper is? Die criteria zijn niet altijd heel scherp en die zijn aan discussie onderhevig." Volgens haar wordt er te veel gekeken naar individuele beoordelingen van de kwaliteit van de wetenschap. "Maar inmiddels wordt gewoon ook duidelijk dat goede wetenschappers eigenlijk een aantal verschillende dingen moeten doen. We kijken meer naar team science, we kijken meer naar interdisciplinariteit, we kijken meer naar het maken van een brede impact."

Het afschaffen van cum laude in Twente is volgens Benschop een eerste stap richting meer bewustwording. "We zouden het graag een stuk breder zien, ja, en ik denk ook dat hiermee wel een goede stap wordt gezet in de eerste richting om daar met elkaar beter over van gedachten te gaan wisselen. Hoe waarderen we kwaliteit in de wetenschap eigenlijk wel op een goede manier? Dus ik ben in die zin heel blij met deze mogelijkheid, dat we dat nu kunnen gaan oppakken."