Waarom levert het gebruik van het woord 'spaz' ophef op in de muziekwereld?

“In Amerika wordt dit woord gebruikt om aan te geven dat je helemaal losgaat of uit dak gaat. Het is een soort slang”, vertel Amerika-deskundige Carol Rock in NOS Met het Oog op Morgen. “In Engeland is dit woord al sinds 2003 officieel het meest denigrerende woord wat je kan gebruiken tegen mensen met een handicap. Dan wordt er gesproken over spastisch. Daar refereert dit woord aan”

Verschil

“Mensen in Amerika weten op zich wel dat het daar ergens vandaan komt, maar het wordt in Engeland meer gebruikt als scheldwoord. In Amerika wordt het vooral anders gebruikt”, zegt Rock. Ze denkt daarom ook dat Beyoncé geen kwade bedoelingen heeft met dit woord. “Ze staat erom bekend dat ze activist is en met elk album dat ze uitbrengt, probeert ze weer een nieuw maatschappelijk probleem en gemarginaliseerde groepen een hart onder de riem te steken.”

Verandering

“Zes weken terug gebruikte de zangeres Lizzo dit woord ook in een van haar liedjes. Toen heeft een Australische activist en woordvoerder van een gehandicapten organisatie zich daarover uitgesproken via Twitter. Dat is massaal opgepakt en toen heeft Lizzo dat gezien en geluisterd. Lizzo is een zwarte vrouw, flink gebouwd en dat weet ze ook. Zij is ook activist en zij zei: ik weet als geen ander hoe het is om te vechten voor gelijkheid binnen de maatschappij, dus ik wil niet dat uitgerekend ik zo’n grote groep beledig, dus ik heb besloten om de tekst te vervangen. Dat heeft ze ook meteen gedaan.”

“Dan is het ook raar dat zes weken later het album van Beyoncé uitkomt, iedereen heeft het erover en ja hoor. Het woord staat erin. Ik denk niet dat het album in zes weken is geschreven. Dit is een proces. Sommige artiesten zijn jaren bezig met hun album. Dit lag er al”, legt Rock uit. “Het pijnlijk is dat het fysieke album van Lizzo er nog niet lag. Het stond alleen online. Bij Beyoncé was het album er al. Er komt nog wat bij kijken in dit geval. Ze waren al te ver in het proces.”

Beyoncé

“Met Lizzo was het natuurlijk heel mooi dat ze meteen zo reageerde. Iedereen zei: zo kan het ook. Nu gebeurt dit en heeft haar woordvoerder bekend gemaakt dat het woord verwijderd wordt. Het wordt vervangen en van Beyoncé zelf is nog niks naar buiten gekomen. Lizzo heeft dat zelf gedaan. Ze heeft zelf haar excuses aangeboden, dat heeft Beyoncé nog niet gedaan. Het kan misschien nog wel.”

“Er speelt natuurlijk zoveel. Zij is natuurlijk groots. Ze is echt groot. Ze heeft ook fans die zeggen: hou toch op, wat een gezeur. Ik denk dat ze uiteindelijk met een reactie zal komen, maar dat er nu nog gedacht wordt over hoe je dat het beste kan brengen en dat ze juridisch ook geen verkeerde dingen zegt.”

Aanklagen

“Het zou zomaar zo kunnen zijn dat verschillende partijen haar gaan aanklagen en zeggen: dit is gewoon belediging van een grote groep. Er kan van alles”, vertelt Rock. “Het gaat nog wel dieper. Dat het afdoet aan de gelijke rechten van deze groep, dat deze groep al een moeilijk positie heeft en dat zij met haar invloed en macht beter had moeten weten. En dat zij willens en wetens, want het was al bekend, toch dit album met deze tekst heeft uitgebracht. Wat ik tot nu toe heb gelezen van de verschillende organisaties, maar ook van de Australische woordvoerder, is dat zij wel echt heel erg boos zijn dat zij nog niet van zichzelf heeft laten horen.”