Cultuur & Media
BNNVARA

Van barok tot rock: 'Bach is bijna niet stuk te krijgen'

foto: BNNVARAfoto: BNNVARA
  1. Nieuwschevron right
  2. Van barok tot rock: 'Bach is bijna niet stuk te krijgen'

Normaal zou je in de kersttijd struikelen over de uitvoeringen van het Weihnachtsoratorium van Johann Sebastian Bach. Maar ook dat valt dit jaar tegen door corona. Gelukkig komen er ook nog steeds nieuwe bewerkingen van zijn muziek uit, bijvoorbeeld van violist Tjeerd Top en pianist Jan-Willem Rozenboom. In De Nieuws BV bespreken ze met Radio 4-presentatrice Jet Berkhout de vele gedaantes van Bach.

Jet Berkhout, Tjeerd Top en Jan-Willem Rozenboom zijn het roerend met elkaar eens: Bach blijft een onwaarschijnlijke componist. Berkhout: "Voor mij persoonlijk is Bach tijdloos en universeel. Hij heeft muziek geschreven die heel veel gedaantes kent. Het kan heel eenvoudig en simpel, maar ook heel groot, meeslepend en geëmotioneerd zijn. Al die uitersten verenigt hij voor mij."

Quote

De muziek van Bach voelt als zwaartekracht.

Tjeerd Top

Tjeerd Top: "De muziek van Bach voelt als zwaartekracht. Alles wat met noten en muziek te maken heeft komt bij hem vandaan en weer bij hem terug. Het is muziek waar je gewoon niet omheen kan." Daar voegt Rozenboom aan toe: "Je zou er bijna aan voorbijgaan dat hij ook zulke emotionele muziek heeft gemaakt, omdat hij het componeren echt als een ambacht zag. Maar los daarvan is het materiaal dat hij voor de melodieën gebruikt zo ongelofelijk mooi."

Colleges en rockmuziek

Jan-Willem Rozenboom wisselt zijn werk als componist en producer van Guus Meeuwis af met zijn werk als klassiek pianist. Ook deze maanden brengt hij Bach naar de mensen toe: hij geeft online Bach colleges, deelt op zijn Instagram 'elke dag een beetje Bach' en gaat de theaters in met een Bach drieluik. Tjeerd Top is naast violist ook concertmeester van het Concertgebouworkest en heeft laatst zijn eerste solo album uitgebracht waarin hij onder andere Bach combineert met Led Zeppelin.

Top: "Ik heb altijd van alle stijlen muziek gehouden. Ik zet thuis eerder een plaatje rockmuziek op dan klassiek, want dat speel ik al veel. Ik vind het leuk om overeenkomsten te zien, en die zijn ook behoorlijk aanwezig. Ik speelde een keer een toegift na een concert, een bewerking van Led Zeppelin, en toen zei iemand uit de zaal: 'Ik dacht dat je Bach aan het spelen was'. Dat is het dus, de klank, de harmonieën...het lijkt ontzettend op elkaar."

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Quote

Het is net alsof Bach een 'doe-het-zelf pakket' heeft geschreven.

Jet Berkhout

Bewerkingen

Volgens Jet Berkhout is de muziek van Bach uitermate geschikt voor bewerkingen. "Bach heeft muziek geschreven die zich leent om op uiteenlopende manieren uit te voeren. Dat kan zitten in het instrument dat je kiest, maar ook in de variaties die je erop maakt. Het is net alsof Bach een 'doe-het-zelf pakket' heeft geschreven. Dat is op zichzelf al helemaal af, maar daar kan ook je eigen gang mee gaan en dat wordt het bijna altijd goed. Het is bijna niet stuk te krijgen, Bach."

De Amerikaanse dirigent en componist Leonard Bernstein legde het ooit goed uit: Bach heeft niet alles willen regisseren. Berkhout: "Hij heeft de noten geschreven, er een paar aanwijzingen bij gezet maar daar laat hij het bij. Dat geeft de instrumentalist de ruimte om zelf zijn stempel erop te drukken." Rozenboom herkent dat: "Soms is het een beetje teveel ruimte, dan moet je goed nadenken hoe je dat gaat doen." Volgens Top is dat typerend voor Bach: "Hij is bij uitstek iemand die veel open laat. Je hebt zoveel informatie waar je heel veel kanten mee op kan."

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

De vele gedaantes van Johann Sebastiaan Bach

Meer van De Nieuws BV?

Volg ons op Instagram, Facebook en Twitter.

Ster advertentie
Ster advertentie