'Heb zelden in mijn leven zoveel ellende van diabetes gezien'

In Suriname hebben mensen toegang tot een zorgverzekering en er zijn ziekenhuizen. Maar, vertelt oud-journaalpresentator Noraly Beyer: "Ze hebben continue gebrek aan middelen en aan personeel. (...) Als ze geen medicijnen hebben, gaat iemand per ongeluk dood. Maar als je geld hebt, dan kun je naar het buitenland gaan. Dus dat is denk ik een heel groot zorgelijk punt in Suriname."

Gezondheidszorg in grote steden en het achterland

De gezondheidszorg is in de grote steden bereikbaar, vertelt oud-politica Kathleen Ferrier: "De vraag gaat dan over de kwaliteit van de gezondheidszorg. (...) De ellende is dat in feite de koloniale tijd niet is afgelopen. Want nog steeds haalt men uit Europa, uit Nederland in dit geval, het kapitaal dat men nodig heeft voor het eigen belang. Medisch personeel, artsen, verplegers, worden uit Suriname weggehaald met hoge salarissen. Ik kan het de mensen niet kwalijk nemen want ze krijgen nauwelijks salaris in Suriname en dat is een groot probleem."

En hierbij gaat het alleen nog over de beschikbaarheid van gezondheidszorg in de grote steden. Een nog groter deel van Suriname bestaat uit het achterland. "Daar is een netwerk van medische posten. Maar de medische zending die dat aanstuurt kampt met achterstallige betalingen aan de overheid en torenhoge transportkosten om mensen te bereiken", vertelt schrijver Tessa Leuwsha. "Aan de andere kant is er ook een groot netwerk in traditionele geneeswijze, bosdokters. Sjamanen onder inheemsen."

Op 25 mei trekken duizenden Surinamers weer naar de stembus, daarom onderzoeken we bij De Nieuws BV in de vierdelige serie ‘Suriname Kiest!’ hoe het land ervoor staat.

Wondpoli voor diabetespatiënten

Chander Mahabier is sinds 2012 dokter in Nickerie. Daarvoor was hij tot aan zijn pensioen chirurg in Dordrecht. In de loop der jaren heeft Mahabier gezien dat er een structureel gebrek is aan middelen en een gebrek aan basis laboratoria. Toch proberen de artsen en verpleegkundigen "enige kwaliteit van zorg te leveren", zegt hij. Onder die artsen zijn er veel gepensioneerde specialisten uit Nederland en veel basisartsen.

Al sinds de jaren '90 houdt Mahabier zich bezig met de gezondheidszorg in Suriname. Hij heeft bijvoorbeeld een wondenpoli opgezet. Daar kunnen diabetespatiënten terecht die kampen met ernstige wonden naar aanleiding van hun ziekte. Als zij niet gauw bij de dokter terechtkunnen, kunnen dit soort wonden leiden tot het amputeren van ledematen. In de wond-stop-shop worden de wonden in de gaten gehouden om amputatie te voorkomen.

'Zelden zoveel ellende van diabetes gezien'

Zo'n wondpoli is essentieel in een land als Suriname waar procentueel veel meer mensen diabetespatiënt zijn. "Het ontbreekt aan middelen, niet aan kennis", zegt Mahabier over de gezondheidszorg in Suriname. "Bij gebrek aan zorg, aan goede wondzorg, en als mensen te laat komen, moeten we acuut opereren. Diabetes komt heel veel voor in Suriname. Ik heb zelden in mijn leven zoveel ellende van diabetes gezien. Ook omdat het vaak niet goed gereguleerd is."

De wondpoli is onder de huidige minister van gezondheidszorg wegbezuinigd. "Dat is helaas zo, en waarom dat weet ik ook niet", aldus Mahabier. "Ik heb daar kritiek op geleverd. Omdat we met deze goede zorg amputaties konden voorkomen. Er zou via WHO iets anders komen, maar na 4 jaar is er nog steeds niet van terecht gekomen."