‘Zwijgen is geen optie’: schrijvers bundelen aanklacht tegen geweld in Gaza

De titel J’accuse verwijst naar de bekende brief van de Franse schrijver Émile Zola uit 1898, waarin hij de Franse staat beschuldigde van onrecht in de Dreyfus-affaire. "Émile Zola was de eerste die zijn pen gebruikte om de macht publiekelijk aan te klagen", vertelt auteur Lisa Weeda, een van de initiatiefnemers van het boek. "Hij liet zien dat woorden gewicht hebben, dat schrijvers niet aan de zijlijn hoeven te staan."

Volgens Weeda is die boodschap urgenter dan ooit. "Veel mensen zwijgen omwille van angst, om hun baan te verliezen, of omdat ze denken dat hun stem toch niets uitmaakt." Ze willen met dit boek wil laten zien dat je juist wel iets kunt doen, door niet langer stil te blijven. "Van protesten tot juridische procedures, er kwam geen reactie. Dan blijft er uiteindelijk alleen een kreet over."

Schrijnende beelden

El Hamidi noemt J’accuse een daad van machteloosheid en betrokkenheid. "We zijn allemaal getuige van deze oorlog. Via sociale media zien we dagelijks de schrijnende beelden. En eenmaal getuige, kun je niet meer zeggen dat je er niets mee te maken hebt." Toch verzet hij zich tegen het woord ‘medeplichtig’. "De staat kan medeplichtig zijn, burgers zijn getuigen. En eenmaal getuige, dan heb je ook een verantwoordelijkheid." Weeda stemt hiermee in: "Het gaat om bewustwording. We willen de lezer aanzetten tot nadenken over zelfcensuur: spreek je je uit, of kijk je weg van de situatie?"

De prijs van je uitspreken

Wie zich wel uitspreekt, betaalt daarvoor soms een prijs. "Zelf heb ik ervaren wat er gebeurt als je iets zegt over de situatie in Palestina", vertelt El Hamidi. "De storm die dan over je heen komt, is heftig. Je moet stevig in je schoenen staan." Toch is zwijgen volgens Weeda geen optie. "Soms moet je je ego in de prullenbak gooien en kiezen voor het grotere goed: menselijkheid. Dáár gaat dit boek over. We kunnen pas stoppen met aanklagen", zegt Weeda, "als er écht iets verandert."