Voormalig cold case-rechercheur Rob Boon pleit voor Europese DNA-databank

Het kan bureaucratisch sneller, stelt de oud-rechercheur: "Er is een aantal verdragen met andere landen, dat is bij een cold case niet anders dan in actuele zaken. Maar met allerlei formulieren die ingevuld moeten worden, kan het nog weleens lang duren." Een gezamenlijke databank ziet hij daarom als mogelijke oplossing.

In Nederland is de verjaringstermijn van 18 jaar voor moord afgeschaft, waardoor cold cases vanaf 1988 niet meer zullen verjaren. Maar elk land volgt op dit gebied eigen wetgeving. Engeland kent geen wettelijke verjaringstermijn, en cold cases kunnen ook in Duitsland al sinds 1979 niet meer verjaren. In Polen wel: daar wordt uiterlijk 30 jaar gehanteerd. In België is dat 20 jaar. Boon: "Wellicht is een grote Europese databank een idee."

Vermissing in Panama

De voormalig cold case-rechercheur van Midden-Nederland ontfermde zich de afgelopen 22 jaar over een aantal spraakmakende zaken. Zo was hij betrokken bij de ontknoping van de moord op de 11-jarige Arthur Ghurahoo en onderzocht hij in samenwerking met Panamese autoriteiten de vermissing van Lisanne Froon en Kris Kremers, twee jonge Nederlandse vrouwen. Zij verdwenen in 2014 tijdens een wandeling in de Panamese jungle. Maanden later werden botresten gevonden waardoor werd vastgesteld dat de vrouwen inderdaad overleden waren. Boon: "Omdat het meisjes uit Amersfoort waren hebben wij onze diensten aangeboden en zijn we gaan samenwerken met Panama."

Dat ging niet zonder slag of stoot, laat hij weten. "Ik ben ervan overtuigd dat informatie uit het onderzoek naar buiten is gelekt vanuit Panama. Er verschenen bijvoorbeeld ineens foto’s op internet van spullen." Het mediacircus rondom de zaak zorgde daardoor soms voor vertraging, legt hij uit. Tipgeld speelde hierbij een belangrijke rol. "Er was een voor Panamese begrippen hoge beloning op de zaak gezet. Dan komen er natuurlijk altijd mensen met informatie om geld te verdienen. Daardoor is er door de Panamese politie veel onderzoek gedaan naar fake tips."

Nederlandse rechtshulp

Toch vindt hij het mooi om te zien dat buitenlandse autoriteiten nauw kunnen samenwerken. Zo is in de Panamese vermissingszaak door het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) sporenonderzoek gedaan nadat Panama een rechtshulpverzoek deed. "Onze technieken zijn net iets verder ontwikkeld dan in Panama, dus op die manier hebben we samengewerkt." Ook met andere landen gebeurt dit soms. "Met Europol (de samenwerking tussen de politie in elk van de EU-lidstaten, red.) kunnen we samenwerken en dat gaat goed, maar wat je wel ziet is dat het vaak traag gaat."

Op dit moment kunnen DNA-profielen internationaal vergeleken worden na een rechtshulpverzoek van de ene lidstaat aan de andere, of geautomatiseerd op basis van het Verdrag van Prüm. DNA-profielen worden met elkaar vergeleken zonder dat op dat moment gegevens van deze personen bekend zijn. Als er een match is, kunnen betrokken landen de bijpassende gegevens bij elkaar opvragen.

Landelijk cold case-team?

Sommige buitenlandse eenheden maken gebruik van een landelijk cold case-team. In 2020 zijn Kamervragen gesteld over het al dan niet opstellen van zo’n landelijk team, want in Nederland hebben we dat niet. Boons voorkeur is duidelijk. "Ik denk dat als je een landelijk team maakt, dat het te veel wordt om te behappen. Dus zou het regionaal kunnen blijven." Het capaciteitsprobleem speelt daarnaast ook mee. "Je zult altijd keuzes moeten maken. Die 100 zaken die er in Midden-Nederland liggen kun je niet allemaal tegelijk behandelen", aldus de gepensioneerd cold caserechercheur.