'Veel mensen hebben mij gewaarschuwd voor het schrijven van dit boek'

Daarom besloot hij er zelf een boek over te schrijven, dat is het boek Een open zenuw – Nederland, Israël en Palestina geworden. "Veel mensen hebben mij gewaarschuwd voor het schrijven van dit boek", zegt de historicus in Spraakmakers. "Niemand wil er zijn vingers aan branden. Je weet eigenlijk van tevoren al: er zal een grote groep mensen mij als pro-Palestijns afschilderen, en een even zo grote groep pro-Israëlisch omdat de thematiek zo gevoelig ligt in Nederland."

Holocaustboete

In het boek beschrijft Malcontent de geschiedenis van de soms moeizame verstandhouding tussen Israël en Nederland, en voornamelijk waarom ons land pal achter Israël stond en niet achter Palestina. Volgens hem had Nederland na de Holocaust een schuld opgebouwd, omdat Nederland het West-Europese land is geweest waar relatief de meeste Joden naar concentratiekampen zijn afgevoerd.

"Eigenlijk bereikte de steun in de jaren zestig een hoogtepunt omdat Nederland dan een beetje aan de herbeleving van de Tweede Wereldoorlog begint. En er moet iets met dat gevoel gedaan worden. Dan komt die Zesdaagse Oorlog van 1967 wat dat betreft eigenlijk precies op het juiste moment. Want het is een enorme uitlaatklep voor dat schuldgevoel."

Toch maar Arabieren

Daarbij kwam ook dat de Nederlandse samenleving zich niet makkelijk met Palestijnen kon identificeren, in tegenstelling tot de Joden in Israël, die uit Europa kwamen. Malcontent: "Het is heel bot eigenlijk, maar men dacht: het waren toch Arabieren, we hadden er niet zo veel mee. Met de Joden konden we ons nog wel identificeren. Die identificatie nam uiteindelijk binnen de samenleving wel af, maar die werd eigenlijk niet opgevuld door een massale steunbetuiging aan het lot van de Palestijnen."

Nederland werd wel kritischer tegenover Israël toen bekend werd hoe Israëlische militairen handelden. Ook aan tafel bij Spraakmakers zat Oud-commandant der strijdkrachten Peter van Uhm (1955). Van Uhm: "Als jong jochie had ik wel heel veel respect voor wat de Joden uiteindelijk van het land maakten, maatschappelijk, economisch en militair. Ik was zo onder de indruk van wat de Israëliërs er van maakten dat ik vergat naar de andere kant te kijken. Maar hoe de Israëliërs in Libanon acteerden, daar was ik niet al te blij van."

Moordpartijen

Malcontent beaamt dat de steun voor Israël in de jaren tachtig afnam toen UNIFIL-militairen naar huis kwamen met verhalen die Israëliërs niet in een positief daglicht stelden. "Je kreeg dat drama met die kampen in Libanon: Sabra en Shatila. Die werden uitgemoord terwijl het Israëlische leger dat wist en er wat aan had kunnen doen. Ze schenen die moordpartijen ’s nachts zelfs bij. Toen zijn langzamerhand bij velen de ogen opengegeaan."

Het boek van Malcontent heet niet voor niets Een open zenuw. De Israel/Palestina-kwestie blijft nog altijd gevoelig en zeer ingewikkeld, zowel politiek als maatschappelijk, en dat geldt ook voor de Nederlandse betrokkenheid. Dat Palestina en Israël elkaars bestaansrecht erkennen lijkt voor Malcontent "de meest fraaie oplossing". Maar hij gelooft niet dat het voorlopig gaat gebeuren. Peter van Uhm gelooft ook dat het bij erkenning begint: "anders is er helemaal geen weg naar een oplossing".

Een open zenuw – Nederland, Israël en Palestina verschijnt op 8-5-2018 bij Boom uitgevers Amsterdam.

Meepraten met het nieuws van de dag? Volg Spraakmakers op Facebook en Twitter.

Ook Spraakmaker worden? Meld je aan voor de community!

Wij zijn op zoek naar mensen die met ons willen meepraten en meedenken over onderwerpen op de radio. Daarom willen we graag van jou horen wat jij vindt dat nieuws is. Of wat nieuws zou moeten zijn.

We horen elke dag vooral meningen over het nieuws. Maar is het niet veel interessanter om mensen vanuit hun ervaring aan het woord te laten? Dat alles vanuit het principe: vertel ons wat je weet, niet alleen wat je vindt. Lijkt het jou interessant hierover mee te praten of wil je meer informatie? Mail naar spraakmakers@kro-ncrv.nl of meld je aan!