Dit moet je weten over de protesten in Gaza

Hoewel er elk jaar protesten zijn rond deze tijd, is het nooit eerder zo geëscaleerd als nu. De Palestijnse protesten zijn eind maart van start gegaan en leidden toe naar de zogenoemde 'Mars van de terugkeer' die gister plaatsvond. Actievoerders willen hiermee aandacht oproepen voor de situatie van de Palestijnen en eisen dat de Palestijnen die in het verleden hebben moeten vluchten mogen terugkeren.

Wat is er precies gebeurd?

Volgens de Israëlische krant Haaretz zijn gisteren 35.000 betogers bijeengekomen bij de grens tussen Israël en Gaza. De actievoerders zouden autobanden in brand hebben gestoken en met stenen hebben gegooid.

Het Israëlische leger greep hard in en opende het vuur op de Palestijnse demonstranten. Het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid in Gaza meldt dat er gisteren zeker 58 doden vielen. Hiermee loopt het dodental sinds het begin van de wekenlange Palestijnse protesten op tot 104. Een van de dodelijke slachtoffers was een baby van acht maanden, die omkwam door het inademen van traangas. Daarnaast raakten volgens het ministerie ruim 2.770 mensen gewond. De NOS noemt het dan ook "een van de bloedigste dagen in jaren."

Wat zijn de reacties hierop?

Internationaal wordt verontwaardigd gereageerd op het geweld van Israël. Volgens Mensenrechtenorganisatie Amnesty International is het optreden een schending van de internationale afspraken. Amnesty spreekt daarbij van oorlogsmisdaden, omdat het Israëlische leger de Palestijnse betogers opzettelijk gedood zou hebben.

Ook buurtlanden Jordanië en Egypte veroordelen het geweld van Israël. Zo spreekt de Jordaanse regering van misdadig, excessief geweld tegen weerloze Palestijnen en waarschuwt Egypte voor verdere escalatie van het conflict. Daarnaast roept de Franse minister Le Drian Israël op om terughoudend te zijn in plaats van geweld te gebruiken. Ook onze minister van Buitenlandse Zaken reageert aangedaan op de gebeurtenissen. Blok stelt dat er situaties zijn waarin het gerechtvaardigd is om geweld te gebruiken, maar dat "hier wel heel veel doden zijn gevallen."

Het Witte Huis laat een ander geluid horen: Israël heeft recht op zelfverdediging en het hoge dodenaantal is enkel en alleen de schuld van Hamas. De Turkse president Erdogan noemt Israël en de VS "partners in crime."

Volgens Israël wordt er gehandeld uit zelfverdediging tegen de terroristische organisatie Hamas en zullen ze er alles aan doen om de Israëlische inwoners te beschermen. "We zullen onze burgers verdedigen met alle middelen en staan niet toe dat iemand door het hek breekt", verkondigde de Israëlisch minister van Defensie Avigdor Lieberman.

De Israëlische premier Benjamin Nethanyahu stelt dat "elk land de plicht heeft om zijn grenzen te verdedigen" en dat ze "vastberaden blijven handelen" om de soevereiniteit en burgers van Israël te beschermen. Ook zette Nethanyahu een selfie op Twitter met onder andere Ivanka Trump bij de ambassade in Jeruzalem. "Wat een geweldige dag voor de Amerikaans-Israëlische alliantie", schreef hij erbij.

Wat kunnen we verder verwachten?

Niet alleen in Gaza, maar ook op de Westelijke Jordaanoever is er vandaag een staking aangekondigd door de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO). Een groot deel van de slachtoffers zal vandaag al begraven worden.

Ook wordt er opnieuw gevreesd voor een bloedige dag. "Dit moet de grote protestdag worden, naast gisteren", zegt correspondent Arlene Gelderblom in het NOS Radio 1 Journaal. "En toen vielen er tientallen doden in Gaza. De vraag is nu vooral hoe deze protesten verdergaan."