Cultuur & Media
VPRO

Anne van Veen: 'Je losmaken van je ouders is iets universeels'

foto: Bart Grietensfoto: Bart Grietens
  1. Nieuwschevron right
  2. Anne van Veen: 'Je losmaken van je ouders is iets universeels'

Ze zingt, ze maakt theatervoorstellingen en ze schrijft: Anne van Veen. Ze groeide op in de schaduw van haar vader, Herman van Veen, die zijn dochter met een boodschap de wereld in stuurde: "jij kan de wereld een beetje mooier kleuren". Ze bedacht dat de appel wél ver van de boom zou vallen, maar toch viel hij dat niet. Ze ging haar vader achterna, maar schrijft, speelt en zingt op haar eigen manier.

Anne van Veen is te gast in Nooit Meer Slapen en met Pieter van der Wielen praat ze over haar tweede roman Iets te vieren, een verhaal over een moeizame vader-dochterrelatie. Het hoofdpersonage heet Lidewij, of in het kort: Lied. Symbolischer had het niet gekund.

{podcast audio="126602" caption="Anne van Veen te gast bij Nooit Meer Slapen:" }

In de schaduw

Er zit een groot autobiografisch element in haar nieuwe roman. Het hoofdpersonage heet Lied, en ze groeit op in de schaduw van haar reusachtige vader. "Om de waarheid goed te leren kennen moet je alles uitvergroten. Dan pas kun je voelen wat er precies was of speelde."

"Heel lang was het gewoon een gegeven dat Herman van Veen mijn vader was", vertelt ze. "Maar onbewust voelde ik ook dat er iets met hem was. Ik moest ouder worden om dat echt te signaleren." Want roem doet iets met mensen, stelt ze, en ook met haar vader. "Hij heeft het nu ook zelf doorgekregen, dat de aandacht van het gesprek altijd naar hem verschuift, dat de aandacht op hem komt te liggen."

Ze vindt het bijzonder om op te groeien als 'dochter van'. "Maar soms zat ik ook gewoon mijn tijd uit." Anne van Veen wachtte zodoende tot het moment zou komen dat de spot op haar gericht zou zijn. "Ik heb heel lang tegen mijn eigen wens geageerd. Maar uiteindelijk ging ik naar de kleinkunstacademie. Dat was toch echt wat ik moest doen."

Quote

Gelukkig zijn er heel veel Anne's en ging het lied zo zijn eigen leven leiden

Anne van Veen, kleinkunstenares en schrijfster

Een vervolg-lied

Natuurlijk is het mooi en bijzonder dat haar vader een nummer over haar schreef, vindt Anne, terugkijkend op haar jeugd. "Maar soms gaan mensen het meteen zingen, dat vraagt dan wel om vindingrijkheid, om daar dan steeds weer iets op terug te zeggen."

Voor het Amsterdams Kleinkunst Festival schreef ze daarom een vervolg op het nummer Anne. Het doel: aan de wereld vertellen hoe het voor haar was om op te groeien met Herman van Veen als vader. Iedereen kende het originele nummer en iedereen die ertoe deed in de wereld van de kleinkunst zat in de zaal: "Dat was wel echt spannend, ja."

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Haar eigen pad

"Ik had altijd het idee dat het nooit zou lukken", vertelt Anne. Want, vroeg ze zich dan af, had ze wel genoeg authenticiteit om uiteindelijk van zichzelf te worden? "Ik heb heel erg gedwaald. Zo vond ik het bijvoorbeeld ook heel spannend om te vertellen dat ik op vrouwen viel. Alles klopte daaraan, maar om het naar buiten te brengen vond ik toch erg moeilijk."

Ze noemt het een beetje een 'Splinter Chabotje'. "Zijn verhaal vond ik erg herkenbaar. Want ook al denk je dat je in een heel ruimdenkend milieu leeft, het is toch spannend. Je bent bang voor die ene seconde teleurstelling. Het voelt onveilig en je voelt daardoor interne weerstand."

Bovendien voelde ze zich dubbel belast: "Ik was 'de dochter van' en ik was ook nog eens 'van de vrouwen'. Onbewust dacht ik: nee, zo gaan we dat niet doen. Ik durfde niet vol in het licht te gaan staan, mijn vinger op te steken en te zeggen 'hallo, ik moet iets zeggen'."

"Maar," zo besluit ze, "ruimte innemen is voor iedereen waarschijnlijk een uitdaging. Het is niet makkelijk om je los maken van je ouders, je eigen route te bepalen, en jezelf dan ook nog eens tegen te komen." Gelukkig vindt Anne van Veen het inmiddels wel leuk én belangrijk dat ze ruimte inneemt: "principieel om mezelf, omdat ik het wil."

Alles van Nooit Meer Slapen terugluisteren?

Terugluisteren kan via jouw favoriete podcast. Nooit Meer Slapen is hét cultuurprogramma van de VPRO. Elke maandag- tot en met vrijdagnacht tussen 00.00 en 01.00 uur hoor je een diepgravend gesprek over cultuur, literatuur, film, muziek, theater of kunst.

Ster advertentie
Ster advertentie