Hoe The Challenger ontplofte en waarom dat voorkomen had kunnen worden

Lerares

Extra tragisch was dat er voor het eerst een gewone burger mee de ruimte in zou gaan. De 37-jarige lerares Christa McAuliffe was uit elfduizend docenten gekozen om twee lessen vanuit de ruimte te geven.

De ruimtevaart kon in die tijd wel een boost gebruiken. "Deze PR-stunt moest aantonen dat iedereen kon dromen van een reisje naar de kosmos", aldus Van Hal die voor de Volkskrant schrijft over wetenschap.

In de documentaire Challenger: the final flight zie je de verwarring op de tribune als er 73 seconden na de lancering een flits in de lucht te zien is. "Het raketspoor begon te splitsen. Een paar seconden lang weten mensen niet waar ze naar kijken. Dan begint de ontreddering en vallen mensen elkaar huilend in de armen."

Ook op de school waar lerares Christa lesgaf kijken ze naar de beelden. "Je ziet leerlingen met feestmutsjes op naar het scherm kijken en zich langzaam realiseren dat ze er niet meer is. Voor veel kinderen was dit hun eerste kennismaking met de dood."

Gewaarschuwd

Een onderzoekscommissie concludeerde destijds dat slecht functionerende afsluitringen in combinatie met de kou tijdens de lancering de oorzaak waren van de ramp. Gassen konden weglekken en dat resulteerde uiteindelijk in een explosie.

Uit onderzoek bleek ook dat ingenieurs in aanloop naar de lancering diverse waarschuwingen hadden afgegeven. Van Hal: "Ingenieurs waarschuwde al: die Challenger gaat ontploffen, we moeten dit tegenhouden. Maar bij NASA wilde ze niet luisteren."

Arrogantie en prestige

Een combinatie van arrogantie en prestige zorgde ervoor dat de manager bij NASA de vlucht niet wilde uitstellen na waarschuwingen van de ingenieurs, vertelt Van Hal.

In de jaren na het ongeluk houdt NASA de shuttles aan de grond, maar in 2003 gaat het weer mis met de Columbia ruimteveer. Weer komen er zeven mensen om het leven. "Het onderzoek na afloop trekt dezelfde conclusies. Dat de managementstructuur bij NASA zo is ingericht dat ze niet luisterden naar de adviezen van de eigen ingenieurs."

"Degene die het schema maakt naar de lancering toe, is dezelfde persoon die moest beslissen of het veilig genoeg is. Dat zijn tegengestelde belangen." Toch zou André Kuipers zonder enige twijfel aan boord stappen als hij gevraagd wordt op missie, vertelt Van Hal die de Nederlandse astronaut daarover sprak.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.