Nederland doet te weinig om vrouwen te beschermen: 'Geen individueel probleem, maar van maatschappij'

De onderzoekers waarschuwden in 2020 al dat Nederland de zaken niet op orde heeft. Sindsdien is er weinig vooruitgang geboekt. En dat terwijl Nederland het Verdrag van Istanboel heeft ondertekend. Daarin staat opgenomen dat we aan preventie van geweld, bescherming van slachtoffers, de vervolging van plegers doen en een samenhangend beleid voeren waarbij dataverzameling zorgt voor een beleid gebaseerd op gegevens.

Kwetsbaarheid

"Nederland doet het in een aantal opzichten wel goed, zoals de bescherming van slachtoffers van seksueel geweld", vertelt Römkens. "Waar de Commissie de vinger op legt, is dat Nederland doet alsof het probleem huiselijk geweld een probleem van mensen is en zegt onvoldoende wat de specifieke kwetsbaarheid van vrouwen is."

'Individueel gezinsdrama'

Door de discussie over femicide heeft dit onderwerp "een enorme vlucht" genomen, aldus Römkens. "Het is duidelijk dat een doding van een vrouw meer is dan een individueel gezinsdrama. Dat geldt ook voor 'gewoon' geweld dat niet dodelijk is maar wel heel ernstig is. Dat 'gewone' geweld heeft te maken met de verstoorde verhoudingen in de samenleving, waardoor mannen in situaties van stress het toegestaan is om een vrouw geweld aan te doen."

Buitenland

In Engeland, Spanje en Frankrijk wordt dit probleem beter aangepakt, meldt Römkens. Zo is het politieoptreden genderspecifiek toegespitst en wordt er gekeken welke stappen er genomen worden in het traject voordat een vrouw vermoord wordt. "Het is een heel complex probleem", meldt Römkens.

Gender-sensitieve aanpak

Judith Kuypers, directeur-bestuurder van Veilig Thuis, erkent dat een "gender-sensitieve aanpak" nodig is. "Je moet kijken naar dat het geweld meer in de machtsongelijkheid zit tussen mannen en vrouwen." Daarbij kan er bijvoorbeeld gekeken worden naar situaties waarbij een vrouw alleen kan spreken, aan het woord kan komen of dat de man de boventoon voert, bijvoorbeeld.

Opvang

Daarnaast moeten er meer opvanglocaties komen voor vrouwen, gaat Kuypers verder. " We zitten in een decentraal stelsel en zijn afhankelijk van de regio, op veel plekken zijn er tekorten voor allerlei doelgroepen." De versnippering van ministeries en gemeentes maakt dat nog ingewikkelder. "We hebben echt wetgeving nodig om zaken te veranderen en aan te pakken."

Henriette van Gasteren is ervaringsdeskundige en heeft een tentoonstelling gemaakt waarbij slachtoffers en daders gefotografeerd en geïnterviewd werden. "Het is onvergeeflijk wat hij heeft gedaan, maar hij is niet 100 procent slecht", zegt Van Gasteren over haar dader. "Mannen met dezelfde problematiek die met elkaar in gesprek gaan, dat werkt", zegt ex-pleger René, die een praatgroep heeft opgezet voor daders.