Politiek
NTR

Politiek en journalistiek: 'Een verschuiving van de doorwrochte verslagen naar politiek-als-spel'

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Politiek en journalistiek: 'Een verschuiving van de doorwrochte verslagen naar politiek-als-spel'

Voor sommige journalisten is de overtreffende trap in hun vak om zelf verantwoordelijkheid te nemen. Om over te steken naar de andere kant van de politieke arena. Als kenners van beide kanten van de medaille bespreken Ton Elias, Jan Schinkelshoek en Hedy d’Ancona in Kunststof de relatie tussen journalistiek en politiek.

Verschil tussen radio en televisie en de geschreven media

Er is een groot verschil tussen radio en televisie en de geschreven media. Schinkelshoek: "Ik geloof dat de schrijvende journalistiek van nu kwalitatief goede stukken levert, goede analyses. Als je daarbij ook nog de podcasts beluistert, hadden wij daar nog wat van kunnen leren."

Elias: "Bij Den Haag Vandaag, waar ik werkte, lazen wij de memorie van toelichting bij een wetsvoorstel door. Om te snappen wat er achter zat. Dat gebeurt tegenwoordig niet meer. Alle programma's gaan teveel op het sentiment en niet op inhoud. Het zou van belang zijn om te weten waar de partijen inhoudelijk voor staan. Maar dat levert geen spannende televisie op."

"Er heeft zich een verschuiving voorgedaan van de doorwrochte verslagen naar politiek-als-spel", reageert Schinkelshoek. "De inhoud is op de achtergrond geraakt. De knikkers en het spel zijn door elkaar gehaald, en dan heb ik het over mijn tijd als journalist. Dat is later ten goede gekeerd."

Elias is niet tevreden over wat hij ziet en leest: "Journalisten zijn veel te veel politieke meteorologen."

'De formats van de tv vind ik behoorlijk slecht'

D'Ancona zegt dat het verschil tussen geschreven pers en radio en tv er altijd was. Maar het is nu uitvergroot. "Ik ben een junk gebleven. Ik vind dat ik in de kranten nog iets van achtergronden en verbanden zie, terwijl ik op tv een overdosis krijg. Maar van wat eigenlijk? Het is spannend als Wilders tekeer gaat. Als Baudet de zaal verlaat, wat ie regelmatig doet. Dat vind ik niet spannend."

De formats van de tv vind ik behoorlijk slecht. Zij hebben het bedacht, zij maken er een partijtje debatteren van. Zij bedenken niet dat het moet gaan over de grote issues, het gat tussen arm en rijk bijvoorbeeld. In plaats daarvan krijg je confetti over je heen gestrooid met onderdelen van partijprogramma's.

Terwijl rond Hans Janmaat een cordon sanitair werd opgetrokken dat er zelfs toe leidde dat er nauwelijks over bericht kon worden toen er vreselijke dingen met de politicus gebeurden, is compleet omgedraaid. Nu zie je dat politici de hele tijd aan het woord komen, ook als ze de vreselijkste dingen zeggen."

'Het draaipunt kwam met Pim Fortuyn'

Schinkelshoek: "Het draaipunt kwam met Pim Fortuyn. Vóór Fortuyn deden we heel benepen. Door Fortuyn schoten we naar de andere kant door. Over politiek correcte vormen zei hij: 'Heeft deze keizer wel kleren aan?' Het is zijn verdienste dat dat is losgeschud."

D'Ancona: "Maar Fortuyn was ook de man die zei dat je moet zeggen wat je denkt. Dat vond ik toen ook al behoorlijk gevaarlijk. Waarom moet je alles zeggen wat je denkt? Wat brengt dat aan beschaving mee? Wat je nu ziet is dat het fatsoen totaal weg is. Het verschil is - en dat is gevaarlijk - dat doordát zulke politici zoveel ruimte krijgen, het onfatsoen gelegitimeerd wordt."

Maken de media zulke politici nu groter? Het blijft onderwerp van een ingewikkelde discussie. De spoeling lijkt dun voor gewone Nederlanders die iets van de politiek te weten willen komen. De journalistiek is toe aan zelfreflectie en zal zichzelf, zegt Elias, als een Baron von Münchhausen uit het moeras moeten trekken.

Jan Schinkelshoek (1953) was van 2006 tot 2010 Tweede Kamerlid van het CDA. Daarvoor was hij parlementair journalist, voorlichter. Tegenwoordig is hij zelfstandig communicatieadviseur.

Ton Elias (1955) was VVD-Tweede Kamerlid in de periode 2008-2017. Ook hij was daarnaast parlementair journalist, voorlichter en later eigenaar van een communicatiebureau.

Hedy d'Ancona (1937) werd bekend als oprichtster van Man-Vrouw-Maatschappij en het blad 'Opzij'. In het tweede kabinet-Van Agt was ze staatssecretaris van emancipatie en in het kabinet-Lubbers III was zij minister van Volksgezondheid, Welzijn en Cultuur. Ook zat ze enige jaren in het Europees Parlement.

Kunststof Radio

Het cultuur- en mediaprogramma van NTR van maandag tot en met donderdag te horen tussen 19.30 en 20.30 uur op NPO Radio 1 of op elk moment terug te luisteren als podcast. Volg Kunststof op Twitter, Facebook en Instagram.

Ster advertentie
Ster advertentie