Mens beïnvloedt Amazonegebied al duizenden jaren

Ter Steege en zijn collega’s doen al decennia onderzoek naar de bomen in het Amazonegebied. Hierbij tellen ze boomsoorten en individuele bomen in stukjes bos van een hectare. Het monnikenwerk resulteerde de laatste jaren in een aantal belanghebbende publicaties. In een onderzoek dat vandaag in het toonaangevende wetenschappelijke tijdschrift Science verschijnt, keken Ter Steege en collega’s naar voor mensen nuttige bomen.

Soortensamenstelling

De domesticatie van bomen begon in het Amazonegebied al 8.000 jaar gelden. Bewoners van het gebied kapten sinds die tijd stukken bos, plantten er nieuwe bomen, selecteerden bomen met de grootste vruchten of het beste hout en namen zaden mee als ze verhuisden. Deze activiteiten hebben de soortensamenstelling van het bos blijvend beïnvloed, zo blijkt uit de studie van Ter Steege. Hij bestudeerde de verspreiding van gedomesticeerde boomsoorten en vergeleek die met archeologische vindplaatsen.

Boomsoorten die nuttig zijn voor de mens, zoals cacao, paranoot en cashewnoot (en de palmbomen op de luchtfoto boven dit artikel), zijn veel meer wijdverspreid door alle delen van het gebied en zijn vaker dominant aanwezig. Bovendien is het aantal nuttige soorten dichtbij resten van menselijke bewoning en begaanbare rivieren veel hoger en neemt die af verderop af.

De beïnvloeding van de natuur in het Amazonegebied was al duizenden jaren bezig toen de eerste Europeaan voet aan de grond zette in Zuid-Amerika. Als je de ecologie van het gebied wilt begrijpen, kun je niet om deze oeroude beschavingen heen, concluderen Ter Steege en collega’s.

Lees een langere versie van dit artikel op de website van De Kennis van Nu.

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu (NTR).