Zwaluwen vliegen meer dan 800 kilometer per dag

Die snelheid haalden de zwaluwen tijdens de tocht van 8.000 kilometer naar Noord-Europa die ze elke lente maken om daar te broeden. Die grote afstand kunnen ze mede zo snel overbruggen omdat ze onderweg insecten uit de lucht snaaien - ze hoeven dus niet te stoppen om te eten.

Daarnaast hebben ze nog een trucje: ze maken maximaal gebruik van de rugwind. Dat doen ze echter niet door te reageren op de wind zoals die op een bepaald moment waait, maar door te anticiperen op de windrichting zoals die de komende dagen langs de route waait.

Het mysterie van de rugwind

Wetenschappers hebben nog geen idee hoe de zwaluwen dat doen. Wellicht reageren ze op de luchtdruk, of op de manier waarop weersystemen voorbijtrekken. Hoe dan ook, het levert ze zo'n 20% aan extra rugwind op. Vooral boven de Sahara en de Middellandse Zee profiteren ze daarvan. Overigens is de vliegsnelheid van de zwaluwen op zich niet uitzonderlijk in vergelijking met andere migrerende vogels. Het zijn vooral de rugwind in combinatie met het onderweg eten die het hoge daggemiddelde opleveren.

Voor dit onderzoek, gepubliceerd in iScience, waren de zwaluwen uitgerust met heel kleine tracking-apparatuur. De wetenschappers konden een groot deel van de getagde dieren weer terugvinden, omdat die elk jaar heel trouw naar precies dezelfde broedplek gaan.

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Dagelijks tussen 17.00 en 18.30 uur in Nieuws en Co
Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus
En wanneer je maar wil in podcast Focus Wetenschap