Fitness-trackers maken ons niet actiever

Een internationale groep wetenschappers onder leiding van onderzoekers van de Duke-NUS Medical School in Singapore onderzocht een jaar lang achthonderd voltijds werkende volwassenen tussen 21 en 65 jaar oud. De deelnemers aan het experiment werden willekeurig in vier groepen van ongeveer tweehonderd personen elk verdeeld. Allereerst was er een controlegroep zonder fitness-tracker. Dan was er een groep met fitness-tracker (van het merk Fitbit).

Beloning

Omdat beloningen het gedrag van mensen vaak kunnen veranderen, waren de onderzoekers ook geïnteresseerd of de deelnemers actiever werden wanneer ze een beloning in de vorm van geld kregen wanneer ze een bepaald aantal stappen per week haalden. Dat was de derde groep. In de vierde groep werd in naam van de deelnemers een bepaald bedrag aan een goed doel gegeven wanneer ze een bepaald aantal stappen per week haalden; een indirecte belong dus.

Het experiment met de fitness-trackers en de beloningen duurde een half jaar. In het tweede halve jaar werd alleen de gezondheid van de mensen onderzocht zonder dat ze fitness-trackers droegen.

Afname

Aan het eind van de eerste zes maanden bleek dat de activiteit van deelnemers met een fitness-tracker niet was gestegen ten opzichte van de controlegroep. De activiteit van men-sen met fitness-tracker met een ‘beloning in de vorm van geld aan een goed doel’ was ook niet gestegen. Bovendien droeg de helft van de mensen uit deze twee groepen de fitness-tracker niet meer aan het eind van de eerste zes maanden.

De activiteit van mensen met fitness-tracker die tevens een financiële beloning kregen bij het halen van een bepaald aantal stappen, was wel significant gestegen. Ook droeg negentig procent van deze mensen nog steeds de fitness-tracker. Maar zodra het experiment na de eerste zes maanden ophield, en de beloning dus ook, verslechterde de activiteit van deze mensen snel. Nog eens zes maanden later deed deze groep het zelfs slechter dan de groep die wel een fitness-tracker had, maar geen financiële beloning kreeg. Al met al concluderen de onderzoekers dat fitness-trackers niet tot een merkbaar betere gezondheid leiden.

Twee weken geleden concludeerden Amerikaanse onderzoekers in het vakblad JAMA ook al dat fitness-trackers niet helpen om mensen te laten afvallen. In die studie werden 470 zwaarlijvige mensen tussen 18 en 35 jaar oud een jaar lang gevolgd. Hier deed de groep met fitness-trackers het zelfs slechter dan de groep zonder fitness-trackers.

Intrinsieke motivatie

Het enige dat echt helpt om meer te bewegen of om af te vallen is een sterke intrinsieke motivatie om je ingesleten alledaagse gedrag te veranderen. Auto laten staan voor kleine afstanden en de benenwagen nemen, niet de bus nemen om twee haltes verder al weer uit te stappen, trap lopen in plaats van de lift nemen, dat soort dingen. Maar helaas: de motivatie om je gedrag te veranderen kun je niet kopen.

We weten al lang dat bewegen goed is voor lichaam en geest, dat we niet te veel moeten zitten en dat we dagelijks minimaal een half uur aaneengesloten gematigd actief moeten zijn. Daar heb je geen fitness-tracker voor nodig. Het menselijk lichaam is zelf al een prima fitness-tracker − gratis en voor niets, fijngeregeld door miljoenen jaren evolutie, toen lopen nog een noodzaak was.

Wetenschapsjournalist Bennie Mols vertelde over dit onderzoek bij De Ochtend op NPO Radio 1. Beluister het fragment hier:

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu (NTR).