Wat gaat de historische klimaatuitspraak van het Internationaal Gerechtshof veranderen?
- Nieuws
- Wat gaat de historische klimaatuitspraak van het Internationaal Gerechtshof veranderen?
Sommige landen gaan gebukt onder klimaatverandering, bijvoorbeeld door falend overheidsbeleid. Daar kan nu verandering in komen met de historische uitspraak van het Internationaal Gerechtshof. Het Hof oordeelt dat landen verplicht zijn het klimaat te beschermen en dat een gezonde leefomgeving een mensenrecht is. Daphina Misiedjan is klimaatjurist aan de Erasmus Universiteit en gespecialiseerd in mensenrechten en milieurechtvaardigheid. Ze vertelt meer in het NOS Radio 1 Journaal.
Video niet beschikbaar
"Het Internationaal Gerechtshof gaat verder dan we hadden gedacht", zegt Misiedjan. "Het Hof heeft bevestigd dat er verplichtingen zijn voor staten om bijvoorbeeld fossiele brandstoffen uit te faseren. Ook kunnen er op basis daarvan schadeclaims gedaan worden."
Klimaatrechtvaardigheid
Voor landen die aan het verdwijnen zijn, zoals Vanuatu, of landen waar overstromingen zijn, zoals Pakistan, kunnen juristen sinds de uitspraak beter in actie komen. Als vast is komen te staan dat de negatieve effecten in een land gevolg zijn van klimaatverandering, kunnen ze op de nationale of Europese rechter afstappen. Landen kunnen aansprakelijk gesteld worden voor de door klimaatverandering veroorzaakte gevolgen. Daarnaast kan het zijn dat ze schade moeten vergoeden.
In de zaak van Pakistan is inmiddels bevestigd dat de overstromingen komen door klimaatverandering. Andere landen dragen daar de verantwoordelijkheid voor. "Voor deze uitspraak was dat niet het geval, dan was het altijd een beetje zoeken van hoe kunnen we het causale verband leggen tussen de ontstane gevolgen en de schade", vertelt Misiedjan.
Landen moeten optreden
Misiedjan legt uit dat de uitspraak veel verandert tussen landen onderling: "Landen die te weinig doen aan klimaatverandering, die beperkt beleid hebben of die buiten hun landsgrenzen steeds meer schade veroorzaken, moeten de verantwoordelijkheid dragen en bijdragen aan het helpen van landen die de gevolgen ervan meemaken." Dat geldt ook als landen zich niet hebben gecommitteerd aan bepaalde eisen of verdragen. "Zelfs als landen beperkte verantwoordelijkheid hebben aanvaard, betekent het nog steeds dat ze moeten optreden als het gaat om klimaatverandering."
In geval van het Nederlands Koninkrijk betekent het dat ons land meer moet gaan doen voor de overzeese gebieden in het Caribisch gebied. Een deel van Bonaire dreigt te verdwijnen. "Hoe kunnen we samen een plan opstellen om deze gebieden te beschermen? We moeten ze meenemen, ook al hebben we de klimaatverdragen niet voor hen ondertekend."
