Helpen slimme apps om coronapatiënten op te sporen?

Dat gebeurt in onder meer Singapore en Zuid-Korea. Singapore biedt andere landen aan om de software gratis over te nemen.

In Nederland is zo'n app vooralsnog niet aan de orde. Volgens een RIVM-woordvoerder past dat niet bij de fase van de uitbraak waar Nederland nu in zit, waarin iedereen uit voorzorg zoveel mogelijk thuis moet blijven. Ook moet daarvoor beter bekend zijn wie besmet is en zou er dus eerst meer getest moeten worden.

Nuttig

"Nu zou zo'n app inderdaad niet nuttig zijn", zegt Marc Bonten, arts-microbioloog aan het UMC Utrecht. "Maar als we de thuisblijfmaatregelen gaan afbouwen, kun je op die manier wel de uitbraak onder controle houden." Daarom zou de ontwikkeling van zo'n app wat hem betreft nu moeten beginnen.

Volgens hem is dat nodig om te voorkomen dat het aantal gevallen weer opeens snel stijgt, zoals de afgelopen maand gebeurde. "Wie niet immuun is en mogelijk van iemand anders het virus heeft gekregen, moet dan doen wat wij nu allemaal doen: binnenblijven", zegt Bonten. De enige manier om dat snel te bepalen, is wat hem betreft met zo'n slimme app. Onderzoek geeft hem gelijk.

Privacyregels Europa

In Europa is het invoeren van dit soort apps lastiger dan in sommige andere landen, vanwege strenge privacyregels. Maar onmogelijk of onwenselijk is het niet, denken Europese wetenschappers.

"We willen dit graag in Europees verband opzetten, met meer aandacht voor privacy", zegt Bart Preneel van de Universiteit van Leuven, die heeft meegedacht over een nieuw initiatief. Vooralsnog gaat het om een plan, maar volgens Preneel kan de app volgende week klaar zijn.

Bluetooth

Doordat veel mensen een smartphone hebben, is te achterhalen wie bij wie in de buurt is geweest. Dat kan doordat smartphones via bluetooth een uniek nummer uitzenden dat door andere telefoons kan worden opgevangen.

Een app kan die nummers verzamelen en bepalen welke coronapatiënten bij jou in de buurt zijn geweest en je dus mogelijk hebben besmet. Dat kan vals alarm zijn: als je bij iemand met het virus in de buurt bent geweest, maar netjes afstand hebt gehouden. Je weet namelijk niet wíe je mogelijk heeft besmet.

Vrijwillig

Het nieuwe initiatief is vrijwillig: gebruikers moeten de app zelf installeren. Ook stuurt de app geen locatiegegevens naar bijvoorbeeld de overheid en blijven alle gebruikers anoniem.

Die aandacht voor privacy ziet burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom graag. "Je moet goed nadenken over hoe je dit invoert", zegt Lotte Houwing van die organisatie. Maar ze is is niet per se tegen. "Privacy is een belangrijk grondrecht, maar gezondheid ook. Daardoor kun je nu een andere privacy-afweging maken dan normaal."

Wel is het wat haar betreft belangrijk dat de situatie weer wordt teruggedraaid als de crisis voorbij is.

Download de NPO Radio 1 app

Met onze app mis je niets. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1 app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.