Minder, minder, minder? Beter, beter, beter!

Het is niet alleen maar een bende in de wereld, er is ook veel vooruitgang. Daar mag best wat meer aandacht voor komen, vindt de Bende van de Vooruitgang, die het land in trekt met een voorstelling vol sketches, monologen en zelfs een dansje.

"Vooruitgangsdenkers denken niet dat alles alleen maar beter wordt", vertelt wetenschapsjournalist Hidde Boersma. "Vooruitgang heeft ook nadelen. Wat je heel vaak ziet, is dat je drie stappen vooruitgaat, en twee stappen terug, dan weer een paar stappen vooruit. Uiteindelijk wordt de wereld dan beter."

Die vooruitgang zie je volgens de Bende op veel verschillende gebieden terug: "De levensverwachting stijgt, we worden gelukkiger – en het milieu wordt ook beter. Want dat vergeten we ook vaak: als je kijkt naar de meest welvarende landen, dan zie je dat het milieu er daar juist weer op vooruit gaat."

Gaat het steeds beter met de wereld?

Ja, op veel gebieden is het de afgelopen tijd steeds beter gegaan. Mensen worden steeds ouder, genieten vaker onderwijs, sterven minder vaak aan ziekten en leven minder vaak in (extreme) armoede. NPO Focus bracht het in kaart.

Gaan vooruitgangsdenkers niet al te makkelijk voorbij aan de problemen in de wereld? De wereld warmt toch gewoon flink op, om maar wat te noemen? "Zeker", beaamt Boersma, "maar als je kijkt wat de oplossingen zijn voor de problemen die we nu hebben – bijvoorbeeld klimaatverandering – dan zeggen wij vooruitgangsdenkers: we hebben meer vooruitgang nodig, meer technologie. En meer geloof in ons vernuft. Want het is heel goed mogelijk om welvaart en CO2-uitstoot van elkaar los te koppelen."

Daarbij kunnen initiatieven van burgers en consumenten zeker helpen, zoals minder vliegen en minder vlees eten. "Maar als je minder vlees gaat eten, gaat de consumptie misschien 10 tot 20 procent omlaag. Wat gaat dan echt een oplossing brengen? Ik denk eerder iets als kweekvlees. Dus een technologisch alternatief – vlees uit het lab – waardoor je geen dierenleed meer hebt, veel minder ruimte nodig hebt, en die ruimte terug kunt geven aan de natuur. Dat zijn de oplossingen die echt zoden aan de dijk zetten.”

Hoeven we dan zelf helemaal niets meer te doen? Allerminst: "Ik ben er helemaal niet tegen dat je zelf ook wat doet, maar vertrouw er ook op dat er vooruitgang is. Wij zeggen niet: dat is het enige pad. Maar nu lijkt alsof het enige pad is: minder en soberder. Wij zetten daar tegenover: als je vertrouwt op de vooruitgang, wordt het ook makkelijker."

Gelukkig nieuwjaar!

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus
En wanneer je maar wil in de podcast Focus Wetenschap