Politiek
KRO-NCRV

Plannen Yeşilgöz om strenger op te treden bij protesten 'gevaarlijk voor democratie'

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Plannen Yeşilgöz om strenger op te treden bij protesten 'gevaarlijk voor democratie'

Demissionair minster van Justitie en Veiligheid Dilan Yeşilgöz (VVD), het Openbaar Ministerie en de politiebonden willen harder optreden tegen demonstranten en hogere boetes opleggen. Wat voor uitwerking dat krijgt, is nog niet bekend. De aanleiding is de uit de hand gelopen boerenprotesten van afgelopen week, waarbij onder andere asbest in de fik werd gestoken. "Dit soort wetten en acties kunnen een chilling effect hebben. Dat kan mensen bang maken om te protesteren en dat is gevaarlijk voor de democratie", reageert hoogleraar Gerrit Schaafsma bij Spraakmakers.

Stand.nl: 'Het is goed dat er sneller wordt opgetreden tegen actievoerders die de wet overtreden'

Yeşilgöz is "woedend" over de acties van de boeren en vindt het tijd voor hardere optredens van de politie en hogere, directe boetes voor demonstranten. De afgelopen jaren zijn demonstraties toegenomen, mede door de acties van boeren en klimaatactivisten. In Engeland wordt er al harder opgetreden tegen demonstraties. Als die trend overwaait wordt het "steeds gevaarlijker" om te protesteren, aldus Schaafsma.

Groot verschil

Maar er is een "groot verschil" tussen de twee groepen, ziet de hoogleraar. "Boeren gebruiken trekkers en steken branden aan, terwijl Extinction Rebellion (XR) gewoon op de snelweg zit. Daar moet rekening mee worden gehouden." Daar sluit activist Sieger Sloot zich bij aan. "Ik vind het extreem belangrijk dat we een enorm verschil maken tussen vreedzame demonstranten en gewelddadige demonstranten."

Schandalig

Sloot noemt de plannen van Yeşilgöz "krankzinnig, populistisch en extreem gevaarlijk". "Demonstreren mag, tot je geweld gebruikt. Dat ze nu gewelddadige boeren en vreedzame klimaatactivisten op een hoop gooien vind ik schandalig." Tot nu toe geven rechters klimaatactivisten over het algemeen ook gelijk wanneer ze een boete krijgen of opgepakt worden. "Ook op het blokkeren van een snelweg kan onder demonstratierecht vallen, dat heeft het Europese hof besloten."

Zorgplicht

"Het is absurd dat we over een kam worden geschoren", zegt Sloot. Bovendien is de activist van mening dat de overheid hun "zorgplicht" aan Nederlanders niet nakomt. "We proberen het al 50 jaar op Malieveld, maar er gebeurt niets. De tijd daarvan is wel voorbij."

'Totaal uit de hand gelopen'

Misdaadverslagger Mick van Wely schaart zich achter Yeşilgöz. "Je zult iets moeten doen tegen de totaal uit de hand gelopen demonstratiedrift en de terreur ervan. Je moet iets doen om ervoor te zorgen dat het afneemt. Of het lukt, valt te bezien." Daarbij noemt Van Wely de druk op de capaciteit van de politie als een van de redenen om harder op te treden. "Als er flinke boetes worden uitgedeeld, heeft dat een zekere afschrikkende werking."

Geen vrijbrief

"Het is gewoon opzettelijk de boel frustreren. Ik vind het echt onzinnig", aldus Van Wely. Ingrid Michon-Derkzen, Tweede Kamerlid namens de VVD, steunt collega Yeşilgöz. "Het demonstratierecht is geen vrijbrief om wetten te overtreden", stelt Michon-Derkzen over zowel XR als de boerenprotesten. "Het gaat er niet om wie wat doet en waarom, maar als je een wet overtreedt moet daar ook actie op komen."

KRO-NCRV
Bij KRO-NCRV geloven we dat de samenleving rechtvaardiger, eerlijker, groener en liever kan.
Maak morgen mee, KRO-NCRV.

Ster advertentie
Ster advertentie