Hoogleraar Rob de Wijk hekelt morele buitenlandpolitiek: 'De krijgsmacht is totaal ongeschikt voor huidige dreiging'

Machtspolitiek is 35 jaar geleden omgeslagen in morele politiek, concludeert De Wijk. "Waarden kwamen voorop te staan. Dat is logisch, want we hadden geen vijanden weer. We waren 'de winnaar' van de Koude Oorlog. We konden ons gaan richten op goed doen in de wereld. Daar heb je een krijgsmacht voor nodig zonder heel veel munitie en zonder hele grote wapensystemen, dus de tanks werden eruit gegooid."

Zelfoverschatting

De missie in Afghanistan is volgens de hoogleraar een voorbeeld van de morele politiek. "Meisjes moesten naar school. Daar heb ik me altijd tegen verzet. Niet dat de meisjes naar school gingen, dat vind ik uitstekend, maar om dat af te dwingen. Dat lukt je niet. Dat is ook niet gebeurd."

Volgens De Wijk heeft Nederland zichzelf totaal overschat. "Het is een aaneenschakeling geweest van mislukkingen. Het is compleet uit de klauwen gelopen."

Russen en Chinezen

"In Nederland denken we dat we hét voorbeeld zijn voor de rest van de wereld. Dat is niet zo", gaat De Wijk verder. "De Russen en Chinezen vinden heel wat anders. Dat kunnen we niet begrijpen. Daar zit een groot probleem. In Rusland hebben ze jaar in jaar uit zitten wachten tot we zo zwak waren dat ze door konden pakken. Dat moment is gekomen. De trigger is Afghanistan geweest, waar we met de staart tussen de benen zijn vertrokken."

Nu zit Europa met de gebakken peren. "De krijgsmacht is totaal ongeschikt voor de dreiging waarmee we nu kampen. Net als 35 jaar geleden zie je dat het roer nu compleet om moet", aldus de hoogleraar.

De Wijk stelt dat er parallellen zijn tussen de oorlog in Oekraïne en de oorlog in Bosnië en Herzegovina. "Vooral in het eerste jaar na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne maakten we een morele draai. Het is onrechtvaardig. We moesten hier wat aan doen. Dat gebeurde ook in Srebrenica. We stelden torenhoge ambities, maar vervolgens hadden we de middelen niet om het doel te bereiken. De dag dat Poetin Oekraïne binnenviel, zei de Europese Raad: 'We moeten winnen'. Dat kan helemaal niet."