Politiek
KRO-NCRV

Coronawet: 'Ik snap dat Kim Un de Jonge dit graag wil doorvoeren'

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Coronawet: 'Ik snap dat Kim Un de Jonge dit graag wil doorvoeren'

Per 1 juli moet een nieuwe coronawet ingaan die de huidige noodmaatregelen vervangt. In het ontwerp staat dat ministers zelf regels kunnen maken, zonder dat deze langs de Raad van Staten of Tweede Kamer gaan. "Ik snap dat Kim Un de Jonge dit graag snel wil doorvoeren", zegt journalist Dieuwertje Kuijpers in Spraakmakers.

Als de wet wordt doorgevoerd, krijgen de Eerste en Tweede Kamer alleen de resultaten van de ministerraad te zien. "Dat is een sigaar uit eigen doos. Ministeriële regelingen moeten altijd eerst gepubliceerd worden voordat ze in werking treden." De wet overtreedt alle grondwettelijke normen. "Het is een schending van de, nota bene door de ministers zelfbedachte huisregels van de Rijksoverheid."

'Sneaky zin'

Met de wet kunnen ministers buiten de Kamer om, besluiten tot bijvoorbeeld het verbieden van evenementen, het sluiten van ov en van scholen. Het is daarmee een "blanco volmacht voor ministers om die coronamaatregelen zelf te ritselen en te regelen".

Kuijpers maakt zich met name zorgen om één 'sneaky zin' in het ontwerp. "Er staat: 'Bij ministeriële regels kunnen andere regels worden gesteld over andere maatregelen die de kans op verspreiding kunnen beperken'." Dat wil zeggen: alle maatregelen die enigszins raken aan de coronamaatregelen, kunnen buiten de Eerste en Tweede Kamer om genomen worden.

Volgens Kuijpers heeft iedereen kunnen zien hoe ingrijpend corona is en hoeveel beleidsterreinen het raakt. "Dus alle facetten uit het dagelijks leven zouden onttrokken worden aan de test van volksvertegenwoordigers. Ik vind dat een vrij ernstige zaak."

Snelle besluitvorming

Met de wet kan bij wijze van spreken op vrijdagmiddag in de ministerraad besloten worden dat per maandag het ov en de scholen dicht gaan – zonder democratische controle. In tijden van crisis is er behoefte aan snelle besluitvorming, maar "die snelle besluitvorming mag niet ten koste gaan van de zorgvuldigheid van het proces".

'Kim Un de Jonge'

Kuijpers begrijpt dat "Kim Un de Jonge" de wet graag wil doorvoeren. "Het is natuurlijk heel handig om te regeren zonder die vervelende volksvertegenwoordigers." Het is nu aan die volksvertegenwoordigers en de media om kritisch te blijven.

"Een blanco cheque geven en zeggen: doe maar en we vertrouwen op jullie blauwe ogen, is een slecht idee." Volgens Kuijpers leert de ervaring dat wanneer macht eenmaal is gegeven deze lastig is terug te vorderen.

Proefballonnetje

Wat de regering vaak doet is een proefballonnetje oplaten en kijken hoe mensen reageren. Als de reacties heftig zijn, worden de scherpe kantjes van een plan gehaald.

Met het politieke zomerreces in het vooruitzicht moeten we daar extra kritisch op zijn. Kuijpers vergelijkt het met de interessantste antwoorden op Kamervragen en persberichten, die vaak op vrijdagavond worden uitgestuurd. "Want men gaat ervan uit dat journalisten ook weekend willen vieren."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.

Ster advertentie
Ster advertentie