Een beetje dom

Eigenlijk is het onvoorstelbaar. Die foto van Koningin Máxima met de kroonprins van Saoedi-Arabië is een bizar plaatje. Het is moeilijk te begrijpen hoe de ontmoeting tussen de twee überhaupt tot stand kon komen. Al helemaal niet uit te leggen is dat het ook nog voor het oog van de camera’s gebeurde.

Want met sommige mensen moet je niet op de foto willen. Prins Mohammed Bin Salman is zo’n mens. De man die nog niet zo gek lang geleden als de verlichte verlosser van Saudi Arabië werd gehuldigd, heeft tegenwoordig een ander aura om zich heen hangen. Hij is zo ongeveer de aas in een boevenkaartspel. Een bekende kerel waar je uit de buurt wil blijven als je diplomatiek lekker op de kaart wil staan.

Sinds hij in 2017 werd aangewezen als kroonprins heeft Bin Salman namelijk hard gewerkt aan een cv waar de gemiddelde James Bond bad guy nog misselijk van wordt. Onder zijn greatest hits zijn het in een hotel opsluiten van 200 vooraanstaande Saudi’s, de massa-executie van 37 mannen, de oorlog in Jemen en natuurlijk het in mootjes hakken van Washington Post-columnist Jamal Kashoggi.

Geen watje

Nederland is wat Saoedi-Arabië betreft ook zeker geen watje geweest. De koning sprak zich al duidelijk uit over de moord op Kashoggi en bij de VN-mensenrechtenraad riep Nederland al op tot een onderzoek naar de oorlog in Jemen. De wapenexporten zijn teruggeschroefd en we laten steeds duidelijker blijken geen fan van de Saoedi’s te zijn. Het moest duidelijk maken dat we dit soort misdaden niet over onze kant laten gaan.

Ook internationaal leek de druk toe te nemen. Deze week nog verscheen een kraakhelder VN-onderzoek naar de moord op Kashoggi. Daarin wordt duidelijk met de beschuldigende vinger naar 'MBS', zoals de kroonprins wordt genoemd, gewezen. Eigenlijk zou bij iedere ontmoeting met de man de naam Kashoggi moeten vallen, meende VN-rapporteur Callamard.

Hoe kan dit?

Nog geen twee dagen later zit de Nederlandse koningin doodleuk met die prins met de bloedrode handen voor het oog van de wereldpers op de G20 top. De kritiek uit de Kamer is even voorspelbaar als begrijpelijk. Hoe kán dit? Is zo’n beetje de algemene vraag. Alleen VVD-er Sven Koopmans is “trots” op deze diplomatieke move.

Toch is die "hoe kan dit?" vraag meer dan gerechtvaardigd, het is namelijk ook een politiek vraagstuk. Rutte is niet alleen politiek verantwoordelijk voor ons koningshuis, hij was ook zelf op de G20 top.

En onze premier denkt wel honderd keer na voor hij samen met de Saoedi des doods lachend de camera’s in kijkt. Dus heeft hij hier toestemming voor gegeven? Heeft de koningin zelf bedacht dat dit wel een gezellig tête-à-tête kon opleveren en stiekem dit gesprek gevoerd? Of was het gewoon onhandigheid?

Hoe dan ook hebben we nu een koningin die door de VN-rapporteur als 'medeplichtig' wordt beschouwd aan de dood op Kashoggi. Een koningin ook die blijkbaar haar baan als VN-gezant en uithangbord van Nederland niet kan combineren.

Tegelijkertijd fietsen daar die vragen aan Rutte tussendoor. Had de premier niet in kunnen grijpen? Zo niet, hoe kan het dan dat hij niet van die ontmoeting wist? Ik verwacht nog een verhit debat vlak voor het Kamerreces, want een foto als deze kun je niet weglachen met de opmerking "dat was een beetje dom."

David van der Wilde is politiek redacteur voor De Nieuws BV