Opinie & Commentaar
BNNVARA

Eng Afrika

foto: ANP fotofoto: ANP foto
  1. Nieuwschevron right
  2. Eng Afrika

Afrika is een politieke boeman geworden, ziet politiek redacteur David van der Wilde.

"In 2050 is de Afrikaanse bevolking verdubbeld. Daar zullen meer dan 2,5 miljard mensen wonen." Het Europese gezicht van de christendemocraten Manfred Weber klinkt onheilspellend. De spitzenkandidaat vindt het nodig de grenzen beter te bewaken. Op het CDA-congres pleit hij ook voor een Europees Marshall-plan om dat continent te ontwikkelen. "Nederland en Europa hebben geen goede toekomst met een chaotisch Afrika."

Op het eerste oog lijken die opmerkingen misschien niet opvallend. Het is logisch als continentale gemeenschap scherp naar je buren te kijken. Natuurlijk is er niets mis met het stimuleren van vooruitgang en stabiliteit. Toch zijn dit soort teksten over Afrika niet zo voor de hand liggend als ze lijken. En echt niet alleen omdat Weber suggereert dat de mensen daar niet zonder Europese hulp tot vrede en voorspoed komen.

Zijn woorden passen in een trend. De manier waarop in Europa over Afrika wordt gesproken begint steeds meer als een dogwhistle te klinken. Al dan niet opzettelijk preken die bezorgde politici een soort onder-de-radar-racisme dat eigenlijk zegt; Die Afrikanen zijn eng en gevaarlijk. Wij moeten ze hier niet.

Omvolkingsfilmpje

De PVV presteerde het eind vorig jaar bijvoorbeeld om een heus omvolkingsfilmpje uit te zenden in zijn zendtijd voor politieke partijen. "Onze bevolking dreigt vervangen te worden", klonk het. Daarnaast waarschuwde Wilders tijdens het Kinderpardon-debat vooral dat “half-Afrika” nu naar Nederland zou komen.

Het FvD bouwde haar hele Anti-Marrakech campagne op dat idee. Zwarte mensen in bootjes moeten op de website de angstdroom uitbeelden van een vluchtelingen-compact. In het debat over dat compact stelde Baudet dat het hele handvest 'een open uitnodiging' was aan Afrika om maar hier heen te komen. Net als Wilders was hij niet te beroerd om daar een omvolkingstheorie aan te koppelen.

Ook de VVD doet een duit in het zakje. Malik Azmani ziet de voorspelde bevolkingsgroei als een grote uitdaging voor Europa. Kamerlid Wybren Haga stelde voor ontwikkelingsgeld te steken in het beperken van de bevolkingsgroei. Daarna ga je "zorgen dat ze ook geen honger hebben of nou ja geen ondervoeding."

Oprechte zorgen

Natuurlijk is er niets mis met oprechte zorgen. Heus niet iedereen die kritisch kijkt naar de verwachte migratie patronen is een racist. De verwachting is ook dat de economische vooruitgang in Afrika de demografische expansie niet bijhoudt. Wel klinkt het op zijn minst koloniaal als Europese politici roepen dat zij oplossingen moeten bieden voor 'Afrikaanse overbevolking'. Al was het maar omdat juist die politici normaal de mond vol hebben van de zelfredzaamheid van de burgers in eigen land. Blijkbaar schatten ze de capaciteiten van de mensen daar een stuk lager in.

Gek genoeg wordt er maar weinig tegengas gegeven op de Afrika-angst. Goed, Van Haga kreeg kritiek, al ging dat meer om de vorm dan de inhoud. Ik verwacht dat de uitspraken van Weber ook weinig ophef zullen veroorzaken. En volgens mij ligt daar de kern van het probleem; Het idee dat Afrika eng is en dat 'wij' daarom voorzorgsmaatregelen moeten nemen en misschien zelf moeten “helpen” lijkt gemeengoed geworden.

David van der Wilde is politiek redacteur voor De Nieuws BV.

Ster advertentie
Ster advertentie