I'm dreaming of a 'woke' christmas

De controversiële columns van Seada Nourhussen in dagblad Trouw werden niet door iedereen gewaardeerd, maar wat je ook van haar visie vindt, wat zij meemaakte aan racistische bedreigingen blijft in- en intriest. Laat dat voorop staan. NRC-columniste Clarice Gargard schreef gisteren nog een keer een column over de mediastorm waarin zij werd meegetrokken nadat Nourhussen haar biezen had gepakt omdat ze een gebrek aan steun ervaarde. “Degenen die racisme aankaarten – en ervaren – worden vaak als onaangenamer gezien dan racisme zelf,” aldus Gargard.

Het Zwarte Piet – seizoen is meestal de tijd van het jaar waarin racisme akelig zichtbaar wordt in de reactie sferen. Maar ook wanneer het over andere dingen gaat, steekt het de kop op. Iris van Lunenburg is een über vrolijke columniste voor het gratis dagblad Metro, ook met een donkergetinte huidskleur. Ze had het gewaagd te menen dat de 'I Amsterdam' letters van haar wel opgeruimd mochten worden van het Museumplein.

En er zijn dan mensen die de vrijheid van meningsuiting voor medeburgers met een migratieachtergrond niet kunnen verdragen. "Zwarte Piet is zo goed als dood en nu ook de letters weg. Als je het hier niet bevalt, ga dan terug naar je eigen land… of het buitenland!!!", zo documenteerde Van Lunenburg haar ervaring in haar column van deze week.

Bruin

Ik heb ook een migratieachtergrond, mijn familie komt uit Indonesië, een land waar ze uiteindelijk tegen Nederlanders zeiden: 'Ga terug naar je eigen land'. Ik ben bruin, maar ik had één witte overgrootvader. Als de zon lang genoeg op me straalt, kan ik ook donkerder worden. Toch heb ik die drek nooit hoeven meemaken. Komt dat misschien omdat ik publiekelijk minder zichtbaar en uitgesproken ben? Of toch een tint lichter?

Ik ben erachter gekomen dat mijn generatie bevoorrecht is. De laatste tijd heb ik uit mijn omgeving verhalen gehoord over de geschiedenis van Indische mensen in Nederland. Het is geen nieuws, maar het is mij eigenlijk eerder nooit zo verteld. Er werd waarschijnlijk eerder ook niet heel veel over gepraat. Maar de generaties voor mij hebben verschrikkelijke uitingen van racisme beleefd. Te horen gekregen dat ze stonken. Van witte Nederlanders niet met een Nederlands meisje mochten gaan. Uitgescholden worden voor 'pinda'.

Die tijd is voorbij. Maar wat ik me ineens wel herinnerde, is dat wanneer ik in mijn jeugdjaren met het gezin door een bepaalde witte wijk in Apeldoorn fietste, we steevast 'loempia' naar ons hoofd kregen geslingerd door de plaatselijke hangjeugd. Het was intimiderend, maar we deden alsof we het niet hoorden. Ik vond het vooral dom, want loempia’s zijn Vietnamees…

Maar ik mag hopen dat er vooruitgang is in de tijd. Dat de vernedering minder wordt met het passeren van generaties.

Mag je nog op een witte kerst hopen, vragen mensen die de hele racisme-discussie maar matig begrijpen. Dat mag. But I’m dreaming of a woke Christmas.

Bertine Moenaff is samensteller en politiek redacteur voor Dit is de Dag.