Opinie & Commentaar
PowNed

Is het tijd voor een systeemwijziging in de Nederlandse politiek?

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Is het tijd voor een systeemwijziging in de Nederlandse politiek?

De Wet financiële Defensievoorzieningen zorgt ervoor dat de op de NAVO-top afgesproken 5% van het bruto binnenlands product (BBP) aan defensie-uitgaven vastgelegd is in nationale wetgeving. In de nieuwste aflevering van Op z’n Kop gaan Marianne Zwagerman en Rick van Velthuysen in gesprek met oud-Europarlementariër Rob Roos over de structurele problemen in de Nederlandse en Europese democratie.


Volgens Roos functioneert het huidige politieke systeem niet meer en zorgen internationale verplichtingen zoals de Wet financiële Defensievoorzieningen voor een uitholling van onze soevereiniteit. Samen gaan ze in gesprek over welke systeemwijzigingen er nodig zijn in de Nederlandse politiek. Heeft stemmen in verkiezingen nog wel zin zonder een nieuw fundament? En wat moet er écht veranderen om Nederland weer in handen van de burger te leggen?

#201 - OP Z'N KOP! Is het tijd voor een systeemwijziging in de Nederlandse politiek? - Op z’n Kop!

Een krankzinnig bedrag

De Wet op de Defensiegereedheid en de Wet financiële Defensievoorzieningen, met de 5%-norm voor defensie-uitgaven, illustreren volgens Roos een machtsverschuiving. Hij is van mening dat het parlement, , onder andere door internationale verdragen, steeds minder te zeggen heeft. “Denkt nou niemand na over wat hier nou eigenlijk is afgesproken,” vraagt Roos zich af. Roos heeft berekend dat 5% van het BBP van de NAVO ongeveer 2700 miljard euro is. “Dan is Rusland het grote gevaar, maar het BBP van Rusland is maar 2000 miljard euro.”

Dat er zo’n hoog bedrag uitgegeven moet worden aan defensie is niet nodig, stelt Roos: “Het is krankzinnig.” Bovendien denkt Roos dat meer geld niets gaat oplossen. “Die spullen zijn helemaal niet te koop. In Oekraïne hebben we al grote problemen gehad om dat leger te bevoorraden. Het is er gewoon niet.” Roos denkt dat het enige gevolg is dat alle wapens duurder worden. “De wapenindustrie heeft na de NAVO-top van vorige week de champagne open getrokken. De kogel die vandaag nog één euro kost na de NAVO-top tien euro.”

"Macht is geen carrière"

Internationale afspraken zetten volgens Roos het parlement buiten spel. “Het parlement moet altijd het laatste woord hebben, want zo is onze democratie opgebouwd. Onze democratie wordt op dit moment steeds verder uitgehold,” aldus Roos. De uitholling van onze democratie is volgens Marianne onderdeel van een groter probleem: “De verkiezingsprogramma’s kunnen de papierversnipperaar al in voordat ze geschreven zijn. Zonder nieuw fundament onder het landsbestuur is elk plan zinloos.” Ook Rick vindt dat een andere inslag nodig is. “We zijn ondertussen vier jaar lang bezig om een weg te banen door allerlei dwarsliggers die de hele tijd bezig zijn om je politiek tegen te werken,” stelt hij.

Kan een systeemverandering in de Nederlandse politiek de oplossing zijn? Marianne haalt een bericht van Roos op het platform X aan dat in haar ogen een stap de goede richting op is. In dit bericht schrijft Roos: “Geef de burger echte macht met een bindend referendum. Heronderhandel verdragen die onze soevereiniteit uithollen. Schrap de Raad van State: want geen mandaat, wel macht. Herstel persvrijheid, beëindig de informele staatsinvloed op media. Stop de verweving tussen politiek, justitie en media. Democratische controle op de centrale bank en financieel beleid. Een maximumtermijn voor politici: macht is geen carrière.”

Zwitsers model

Een voorbeeld voor de systeemwijziging die de Nederlandse politiek moet ondergaan is voor Roos Zwitserland. In Zwitserland stemmen burgers elk kwartaal in bindende referenda over concrete voorstellen. “Politici die hebben daar een part-time job en ze hebben ook nog een gewone job,” zegt Roos. “Dus die zijn verankerd in de maatschappij. Die zijn gegrond.” In Nederland zou een bindend referendum niet werken volgens Roos. ‘De machtspartijen die wij hier in Nederland hebben die willen dat niet want die zijn verslaafd aan de macht.” Volgens Rick ligt het meer aan de houding in de Nederlandse politiek . “Wij doen in Nederland aan politiek zoals mijn oma omging met haar parkiet: als hij te veel herrie maakte, gooide ze een doek over de kooi. En dan werd-ie stil.”


Bekijk hieronder het hele gesprek tussen Marianne Zwagerman, Rick van Velthuysen en Rob Roos:

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Op z'n Kop!

Marianne Zwagerman & Rick van Velthuysen zetten elke week de wereld van de luisteraar op zijn kop. Zoveel nieuws, zoveel meningen, maar hoe zit het nu echt? Je hoort het iedere donderdag in een nieuwe aflevering van Op z'n Kop!

Ster advertentie
Ster advertentie