Ik had een Pieter Omtzigtje moeten doen

In het opinieprogramma Dit is de Dag experimenteren we momenteel met reacties van social media gebruikers op de stelling van de commentator. Bij de stelling van historicus en oud VVD-Tweede Kamerlid Arend Jan Boekestijn waren de rapen deze week goed gaar: ‘Pieter Omtzigt moet aftreden als Tweede Kamerlid wegens beinvloeding van een ‘getuige.’

Boekestijn kreeg een storm van boze tweets over zich heen. Waar het hoofdredactioneel commentaar van het NRC en Volkskrant-columnist Bert Wagendorp dezelfde conclusie trokken, leefde op sociale media een heel ander oordeel: men nam het en masse op voor Pieter Omtzigt die zijn MH17-portefeuille inmiddels al had neergelegd.

Maar de verdedigingslinie voor het CDA-Tweede Kamerlid kwam in de live uitzending van Dit is de Dag over de kwestie niet helemaal of helemaal niet uit de verf. Burgerjournalist Marcel van den Berg liet op Twitter weten graag in discussie te willen met Arend Jan Boekestijn. De tijd die we normaal nemen voor een commentaar werd verdubbeld, maar verzandde desondanks in gekibbel tussen twee heren over de betrouwbaarheid van een anonieme bron in NRC, waarom de een de ander toch niet liet uitpraten en dat het zo niet te doen was en, zo suggereerde Boekestijn, wat moeten we nou met iemand die zich ‘burgerjournalist’ noemt?! Ik heb het even nagevraagd, maar Marcel van den Berg definieert een burgerjournalist als ‘iemand die met enige regelmaat actuele gebeurtenissen op social media beschrijft, zonder de motivatie om daar geld mee te verdienen.’

Grappig, eigenlijk ben ik dan zelf ook ooit begonnen als ‘burgerjournalist’ tijdens de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2012. Ik had er niet voor geleerd, maar volgde het nauwgezet en blogde in het begin gratis uit puur hobbyisme. Het leidde uiteindelijk wel tot optredens en werk voor meer ‘main stream media.’

Burgerjournalistiek

Is een ‘burgerjournalist’ per definitie minder waard of betrouwbaar? Oordeel zelf op het blog van Marcel van den Berg whathappendtoflightmh17.com

Minutenwerk

Maar wat Van den Berg op zijn blog schrijft, is lastig te vatten in een reactie waar je maar een paar minuten voor krijgt in reactie op de stelling van Boekestijn in de kwestie Omtzigt. Er is een hoop onduidelijk, maar van wat we wel weten, zou een Kamerlid als Omtzigt daarvoor moeten aftreden? Hij heeft alle schijn tegen, maar volgens Van den Berg blijkt uit de context van een geluidsopname dat hij het voordeel van de twijfel kan krijgen: Omtzigt weerspreekt de zogenaamde Oekraiense ‘getuige’ wel op inhoudelijke basis, dus lijkt het er zelf niet mee eens te zijn. En Omtzigt verdedigt zichzelf met: ik wilde die man vooral korthouden.

De beste verdediging van Omtzigt kwam misschien wel van freelance journaliste Hella Hueck in reactie op het blog van Marcel van den Berg. Zij was zelf onderdeel van de gewraakte bijeenkomst op de Vrije Universiteit waar NRC later over zou berichten. Hueck schrijft: "We zullen het nooit helemaal zeker weten – maar hele grote kans dat zonder Omtzigt de Oekraïner ook opgestaan zou zijn en een onsamenhangend verhaal zou hebben afgestoken. Dan had ik hem een paar keer moeten onderbreken en korthouden. Dat was nog ongemakkelijker geworden. Je kan je dus afvragen: heeft Omtzigt niet juist een dempende rol gehad op het verspreiden van nepnieuws?"

Wellicht had ik er als redacteur beter aan gedaan om wat regels in een sms'je – een beetje à la Pieter Omtzigt - op te stellen voor Marcel...

Bertine Moenaff is politiek redacteur van Dit is de Dag