Folders vol desinformatie over abortus in wachtkamers van huisartsen

Huisarts en seksuoloog Peter Leusink was verbaasd toen hij een stapel folders van ‘Kies Leven’ in zijn praktijk ontving. Er zat een begeleidende brief bij met het verzoek om de folders in de wachtkamer neer te leggen. Ze zouden zogenaamd informeren over de risico’s van een abortus. Maar in werkelijkheid bleek het een folder vol desinformatie, bedoeld om vrouwen ervan te weerhouden hun zwangerschap af te breken.

Abortuspil

"De huisarts werd gediskwalificeerd in het stuk", zegt Leusink erover. Volgens hem stond de folder vol met beschuldigingen dat huisartsen de regels niet zouden volgen en niet veilig een abortuspil zouden kunnen voorschrijven. Op een slinkse manier was dat de boodschap: "Als je het oppervlakkig leest, dan trap je daar in", zegt hij.

Sinds 1 januari mogen huisartsen in Nederland de abortuspil voorschrijven. Toch beweert de folder dat huisartsen niet de regels volgen als ze de pil voorschrijven of dat het niet op een correcte manier gebeurt. "Dat is heel verbazingwekkend, want ik geloof niet dat de anti-abortusbeweging zich druk maakt over het verbeteren van de abortuszorg," aldus Leusink.

Het is dus misleidende informatie voor patiënten in de wachtkamer, maar dat is niet het enige. "Ze proberen in te spelen op angsten van huisartsen", stelt hij. Artsen die (nog) geen abortuspil voorschrijven worden mogelijk beïnvloedt om dat ook niet te gaan doen. Huisartsen mogen die keuze zelf maken; je standpunt over abortus is immers een persoonlijke afweging.

Klacht

Over de inhoud kun je twisten, maar over de vorm niet, vinden de klagende organisaties. Daarom stapten zij naar de Reclame Code Commissie. "Het zwaartepunt van de klacht zit op de herkenbaarheid als reclame," legt advocaat Noor Dings uit.

Oftewel: het is niet duidelijk dat de folder reclame is. "Enerzijds omdat Kies Leven zichzelf niet noemt als afzender. Maar ook wordt de folder gepresenteerd als neutrale medische informatie, afkomstig van een huisarts. Daardoor kunnen ontvangers van die folder de informatie niet goed op waarde schatten." De folder is zelfs ondertekend met ‘je huisarts’. En dat is volgens Dings ronduit misleidend: "Er wordt gebruikgemaakt van het gezag van een huisarts."

Conservatief

Hoewel een oordeel bij de Reclame Code Commissie niet tot sancties kan leiden, zendt het wel een signaal. En volgens Peter Leusink is dat belangrijk in een tijd waarin vrouwenrechten onder druk staan. "Er worden kamervragen gesteld over de wet afbreking zwangerschap. Er wordt getwijfeld aan de motieven van vrouwen; men vindt dat dokters daar naar moeten vragen. Dus die hele conservatieve wind die waait, daar moet tegenstand aan geboden worden", zegt hij.

Over drie weken komt de Reclame Code Commissie met een oordeel. Dings en Leusink verwachten dat het in hun voordeel zal uitvallen. En dat is belangrijk, vindt Leusink: "Laten we op tijd een grens stellen met elkaar."