Onderzoek
HUMANVPRO

Tientallen vermoedelijke handlangers Assad-regime in Nederland

foto: Dumuzi
  1. Nieuwschevron right
  2. Tientallen vermoedelijke handlangers Assad-regime in Nederland

Syriërs die gemarteld of mishandeld zijn door het Syrische regime lopen kans hun voormalige beul in Nederland tegen het lijf te lopen. Ondanks screenings van de Immigratie- en Naturalisatiedienst, die asielaanvragen kunnen afwijzen als er een vermoeden is dat de aanvrager betrokken was bij oorlogsmisdaden, zijn er naar schatting tientallen vermoedelijke daders doorheen geglipt die betrokken waren bij het regime van president Bashar al-Assad.

Luister de reportage van Ellen van den Berg en Fernande van Tets - Argos

Dat blijkt uit navraag van het radioprogramma Argos en Trouw onder Syriërs in Nederland, experts en betrokken organisaties. Twee Syriërs vertellen over hoe ze hun voormalige beul zelfs tegen het lijf liepen.

Zoektocht gestart
Het precieze aantal daders van het Assad-regime dat hier rondloopt is moeilijk vast te stellen; een groep Syrische slachtoffers die zelf een zoektocht zijn gestart zeggen bewijs te hebben vergaard over minstens dertien individuen. Hoogleraar Uğur Üngör van het NIOD, het Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies, schat dat het tussen de vijftig en honderd mensen betreft.

“Er zijn meer dan geruchten over daders van allerlei slag, ook in Nederland,” zegt Üngör, die zowel de daders als de slachtoffers van het Syrische regime onderzoekt. Het gaat dan vooral om mensen die werkzaam waren in de gevangenissen van het Assad-regime, waar nog steeds op grote schaal gemarteld wordt.

Zorgelijk
De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) zegt de afgelopen tien jaar zeker 50 Syriërs afgewezen te hebben vanwege een vermoeden dat ze betrokken waren bij oorlogsmisdaden. Bij dergelijke aanwijzingen kan er, onder artikel 1F van het vluchtelingenverdrag, een onderzoek gestart worden. Dan vindt er een snelle scan plaats van telefoons en computers. De IND noemt de mogelijkheid dat er misdadigers van het Assad-regime in Nederland rondlopen ‘zorgelijk’, maar zegt dat de lat hoog ligt om iemand als misdadiger aan te wijzen.

Syrische slachtoffers die in hun dagelijkse leven hun voormalige folteraars tegen het lijf lopen, ervaren dat als schokkend en traumatisch. Zo ook ex-gevangene Rehab Abdulftah, toen ze over de Dam in Amsterdam liep zag ze één van de cipiers. Naar de politie durfde ze niet.

Hoewel er in Nederland nog niemand die bij het regime betrokken was veroordeeld is voor hun daden, loopt er momenteel bij het Openbaar Ministerie een zaak die kan leiden tot de eerste veroordeling. Het gaat om een voormalig lid van Liwa al-Quds, een militie gelieerd aan de Syrische regering, die betrokken was bij de arrestatie van twee burgers die vervolgens gemarteld werden.

Deze publicaties zijn tot stand gekomen met steun van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten (www.fondsbjp.nl).

Meer journalistiek speurwerk?

Argos is het onderzoeksjournalistieke programma van de HUMAN en VPRO. Je hoort Argos om de week op zaterdag van 14.00 tot 15.00 uur op NPO Radio 1. Terugluisteren kan via je favoriete podcastapp, of via de website van Argos. Volg Argos ook via Facebook, Twitter en LinkedIn.

Ster advertentie
Ster advertentie