Is het gezonder om nachtdiensten in de zorg af te schaffen?

Dat nachtdiensten ongezond zijn, is bekend. Het verstoort de slaap en vergroot de kansen op onder andere darmklachten, hart- en vaatziekten en diabetes type 2. Daarom startte het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch een pilot met twintig medewerkers. Hun nachtdienst eindigt - of begint -  om 4:00 's nachts. "Je verstoort je klok veel minder", zegt Henk-Jan Messchendorp van het Nederlands Zorginstituut, initiatiefnemer van het project. Hij snapt niet dat dit niet eerder is geprobeerd. 

Win-win

Ochtendmensen kunnen vroeg beginnen en nachtdiensten juist eerder stoppen. Uit onderzoek blijkt dat zo'n verdeling beter te verdragen is dan een volledige nachtdienst. Mensen zijn vrolijker, fitter én scherper. Eén van de deelnemers vertelde dat haar zoon zei: "Mijn moeder is geen monster meer." De vrouw is vrolijker geworden nu ze beter slaapt. 

Voor de medewerkers fijn, en dat geldt ook voor de ziekenhuis. "Vermoeidheid vergroot de kans op het maken van fouten", legt Messchendorp uit. Zo'n nieuw rooster biedt daarnaast kansen voor mensen die nu het werken in de zorg mijden door de nachtdiensten. "Er is geen alternatief als je niet tegen nachtdiensten kan", vertelt hij. Ten slotte is het voor de patiënten prettiger, zegt Messchendorp. "De patiënten in het ziekenhuis hebben er ook voordeel van. Er komt meer continuïteit in de ploegen." 

De eerste geluiden zijn positief, maar de langetermijneffecten moeten nog verder onderzocht worden. Maar in de tussentijd heeft dit ziekenhuis al profijt van vrolijkere, fittere medewerkers.