Geschiedenis
VPRO

'Mobieltjes op school toestaan is even absurd als het toelaten van sigaretten'

foto: Merlijn Doomernik
  1. Nieuwschevron right
  2. 'Mobieltjes op school toestaan is even absurd als het toelaten van sigaretten'

In zijn column voor OVT trekt Micha Wertheim een directe vergelijking tussen het gebruik van mobiele telefoons op middelbare school vandaag de dag, en het roken op scholen in het verleden. Pas twee jaar geleden werd dat laatste verboden, dus de vraag rijst al snel: hoelang zal het verbod op de mobiele telefoon op zich laten wachten?

De tijd wacht op niemand

Omdat de middelbare schoolkeuze eraan komt, liepen we deze week door één van de vele scholen die hun beste beentje voor zetten om potentiële brugklassers en hun ouders te overtuigen dat zij de beste omgeving zijn om de overgang van kind naar volwassene door te maken. Voor de toekomstige brugklassers een overweldigende ervaring, voor hun ouders een onmiskenbare bevestiging dat de tijd op niemand wacht.

Toch deed veel van wat we zagen mij denken aan het Montessori Lyceum waar ik 35 jaar geleden mijn opleiding genoot: de aula die ook dienst kon doen als theater, de avontuurlijke geuren van het biologielokaal, de indrukwekkende apparaten van de scheikunde leraar en de rust in de bibliotheek.

Wat mij aangenaam trof was het opgewekte enthousiasme waarmee vakdocenten klaar stonden om hun kennis met een nieuwe generatie te delen. Aan de muren van het geschiedenislokaal hingen collages vol teksten en jaartallen. De docent Duits had tijdschriften klaargelegd, en wie het wilde mocht alvast proberen een Frans kruiswoordraadsel in te vullen. De wiskundedocenten hadden formules uitgestald die lagen te wachten om begrepen te worden en in het lokaal Nederlands was geen enkele terughoudendheid om kinderen kennis te laten maken met de wonderlijk veelzijdige wereld van literatuur poëzie en essayistiek.

Sigarettenwalm

Behalve enthousiaste leraren liepen er ook leerlingen rond die in alles het bewijs waren dat kracht en kwetsbaarheid zonder elkaar niet kunnen bestaan. Blakend van zelfvertrouwen stonden de adolescenten klaar om een nieuwe lichting brugklassers te vertellen over de kennis die ze op hun nieuwe school op konden doen.

Maar uw columnist van dienst zou uw columnist van dienst niet zijn als hij niet toch iets vond dat hem niet beviel. Aan de muur van ieder lokaal hingen hoesjes die bedoeld waren om mobiele telefoons in op te bergen. "Gebeurt dat ook," wilde ik weten. "Bij mij wel," zei een lerares Frans die toegaf dat het haar vaak grote moeite kostte en dat alle leraren er anders mee omgingen. Ieder uur was het een strijd om alle telefoontjes in te zamelen en uit te zetten.

Het deed mij denken aan de sigarettenwalm die 35 jaar geleden om alle middelbare scholen hing. Dat roken verslavend was en tot een verschrikkelijke vroegtijdige dood kon leiden was al lang bekend, maar ja, de meeste leraren rookten zelf ook. Nergens was de lucht zo blauw als in de lerarenkamer. Leerlingen verbieden om te roken was, zo vond men toen, betuttelend en het had toch geen zin.

'Telefoons horen niet thuis op school'

Verbaasd ben ik dus niet, dat de meeste docenten ieder uur van de dag met leerlingen steggelen over de apparaatjes die ontworpen zijn om zoveel mogelijk van onze aandacht op te snoepen. Maar toch. Wie zich een beetje verdiept in smartphones weet dat ze op geen enkele manier bijdragen aan beter onderwijs. Ze verstoren de les en verpesten het concentratievermogen.

De gedachte dat mobieltjes in de pauze gewoon moeten kunnen is al even absurd als de gedachte dat vroeger kinderen op het bordes gewoon een sigaret op mochten steken. Juist in de pauze leren kinderen met elkaar communiceren. Vrijwel alle wetenschappelijke informatie wijst erop dat mensen minder snel gedeprimeerd of angstig raken als ze niet op hun scherm maar naar elkaar kijken.

Alle scholen hebben er de mond van vol dat ze een veilige plek willen zijn. Maar hoe veilig is een onderwijsinstelling waar iedereen elkaar kan filmen en de sluis van het internet en de zogenaamde sociale media voortdurend openstaat. De Telegraaf schreef gister dat de meerderheid van alle ouders mijn mening deelt dat telefoons niet op school thuishoren.

'Een onderzoek, dan weet je het wel'

Vorige maand liet de avondshow van Arjen Lubach zien dat het de progressieve partijen in de Tweede Kamer zijn, die dwarsliggen als het gaat om een landelijk verbod op mobiele telefoons in de klas.

Een beetje zoals het in mijn tijd vooruitstrevend was om samen met je kinderen een sjekkie te draaien. Wie pretendeert bezorgd te zijn over ons onderwijs, de werkdruk van leraren, de ontlezing van leerlingen en het onvermogen van mensen om geschiedenis en literatuur te duiden, zou per direct telefoons op alle scholen moeten willen verbieden.

Deze week gaf Minister Wiersma aan dat hij wil laten onderzoeken of dit een goed plan is. Een onderzoek. Dan weet je het wel. Want laten we niet vergeten dat het in dit land tot augustus 2020 geduurd heeft, tot roken in en om scholen eindelijk werd verboden.

Niets missen van OVT?

Hou dan de website van OVT in de gaten, abonneer je op de podcast, of volg het programma via Facebook en Twitter.

Ster advertentie
Ster advertentie