Hand-op-de-knip-partij SGP laat op lange termijn de staatsschuld stijgen
- Nieuws
- Hand-op-de-knip-partij SGP laat op lange termijn de staatsschuld stijgen
Aan de SGP-plannen om de positie van eenverdieners te verbeteren, blijkt een verrassend gevolg te zitten: "Een indirect gevolg is dat de staatsschuld op de lange termijn verder oploopt", zegt econoom Paul Schenderling in Geld of je Leven Rekent Door.
Video niet beschikbaar
In Geld of je leven rekent door worden de komende weken twaalf verkiezingsprogramma's van politieke partijen bekeken door een financiële bril. Samen met een expert gaat presentator Hans van der Steeg op zoek naar de gevolgen van de programma's voor onze portemonnee.
De SGP maakt zich al jaren hard voor eenverdieners, dat zijn gezinnen met één kostwinner. In het hypothetische geval dat de SGP het na de verkiezingen voor het zeggen krijgt, gaan eenverdieners in het bijzonder er het meest op vooruit zegt econoom Schenderling.
SGP-Kamerlid en financieel woordvoerder van de partij André Flach wijst erop dat het Rijksbeleid er al jaren op gericht is om zoveel mogelijk mensen naar de arbeidsmarkt te krijgen. "En we hebben al de hoogste arbeidsparticipatie van Europa. Wij willen echt dat mensen daar meer de eigen keus in krijgen", stelt hij.
Daarom pleit de partij voor de invoering van een 'splitsingsstelsel', waarbij je niet meer belast wordt als individu maar dat het huishoudinkomen als uitgangspunt wordt genomen. Zo wijst Flach erop dat éénverdieners nu al zeven keer meer belasting betalen dan tweeverdieners die hetzelfde verdienen.
"In de huidige situatie kun je als kostwinner honderden tot wel duizenden euro's netto per jaar mislopen", zegt econoom Schenderling, die het voorstel bestudeerde. "Omdat tweeverdieners inderdaad fiscaal flink bevoordeeld worden ten opzichte van kostwinners." Dat is volgens hem een ongelijke behandeling, waar een economische maar ook ideologische redenering achter zit: "Dat levert meer consumptie op, maar het heeft ook wel duidelijke kosten op sociaal en ecologisch vlak."
Staatsschuld loopt op
Een indirect effect van de maatregel die de SGP voorstelt: op de langere termijn loopt de staatssteun dan verder op. “Als het aantal uren dat twee ouders in een gezin werken, fiscaal niet meer prikkelt, dan neemt volgens het CPB het aantal mensen dat werkt af”, licht Schenderling de oorzaak toe. "Dus de werkgelegenheid neemt af. Die is weer belangrijk om voldoende belastinggeld binnen te halen voor de overheid. Vanwege die lagere belastinginkomsten komt de SGP relatief slecht uit als het gaat om overheidsfinanciën op de lange termijn."
Dat is opvallend, omdat de SGP bij uitstek de partij is die ervoor pleit dat de hand op de knip moet. Flach wijst erop dat het gaat om 1,5 procent afname van de werkgelegenheid. "Het is ook niet dat we heel slecht uit de doorrekeningen kwamen. Het heeft er ook mee te maken dat we de defensie-uitgaven helemaal doorrekenen tot 19,3 miljard extra. Onze overheidsfinanciën verbeteren tot 2030, daarna zie je een lichte verslechtering."
Ook wil de SGP dat het in de economie om meer gaat dan alleen geld, maar ook bijvoorbeeld sociale waarden, duurzame waarden of inventiviteit. "Economie zou gericht moeten zijn op meer waardes dan alleen geld", zegt Flach. Dat vergt volgens de SGP ook keuzes: "Met wat voor bedrijven wil je wel of niet groeien?" Zo pleit de partij voor een heffing op fast fashion.
Woorden, maar weinig daden
Schenderling, die zich als econoom veel bezighoudt met sociaal-ecologische vraagstukken vindt dat de SGP als één van de weinige partijen kanttekeningen durft te zetten bij ons consumptiegedrag en de drang naar eeuwige economische groei. "De visie van de SGP is echt wel grensverleggend."
Maar het blijft vooral bij die visie, concludeert hij: "Uit de cijfers blijkt helaas niet dat er ook grensverleggende maatregelen achter zitten om het effect op milieu en klimaat ook echt daadwerkelijk flink te verbeteren. Zo wijkt de totale inspanning op klimaat niet af van het huidige beleid. Er staan geen maatregelen in het programma die nodig zijn om dat te realiseren."
Een heffing op fast fashion is daarin simpelweg te weinig, zegt Schenderling: "Fast fashion heeft enorme gevolgen op sociaal vlak en voor het milieu. Maar er is in het SGP-programma geen beprijzing over de hele linie van milieuvervuilende consumptie. Voor deze visie zijn nog meer maatregelen nodig om het ook daadwerkelijk in de praktijk te brengen."
Geld of je leven rekent door
Twaalf verschillende partijprogramma's worden onder de loep genomen in Geld of je leven rekent door, van maandag tot donderdag om 15.30 uur op NPO Radio 1.
8 oktober: Partij voor de Dieren
9 oktober: SP
13 oktober: SGP
14 oktober: JA21
15 oktober: ChristenUnie
16 oktober: BBB
20 oktober: GroenLinks-PvdA
21 oktober: NSC
22 oktober: PVV
23 oktober: CDA
27 oktober: VVD
28 oktober: D66