Wim de Bie: wat kan 'ie nie?

Vier verhuisdozen vol bandopnames van het radioprogramma Uitlaat vormden een belangrijke aanleiding voor deze Radio Doc. De opnames waren privébezit van Wim de Bie, die in 1963 zijn carrière startte als eindredacteur van dat programma. Een waardevolle collectie die in z’n geheel werd gedigitaliseerd door Beeld en Geluid, en die tevens duidelijk maakt hoeveel méér De Bie deed dan wat we van hem zagen op tv.

Toen Wim nog een Wimpie was

De Bie werd in 1939 geboren in Den Haag als Willem Philippe de Bie. Zijn creatieve kant heeft hij niet van een vreemde; z’n moeder was zangeres en speelde piano en zijn vader schreef ’s avonds humoristische verhalen. Toen hij op de middelbare school Kees van Kooten leerde kennen, bleek al snel dat ze gedeelde interesses hadden. De Bie en Van Kooten voerden samen toneelstukjes op tijdens schoolavonden en schreven beiden voor de schoolkrant. De succesvolle samenwerking was toen al geboren.

Wim de Bie (rechts) in zijn functie als eindredacteur van het radioprogramma Uitlaat (Wim van der Linden)

Het begon allemaal bij 'de radio'

Na de militaire dienst ging De Bie Nederlands studeren, waar hij na een jaar mee stopte. Toen hij in ’61 een advertentie tegenkwam waarin kandidaten werden gevraagd voor een kleinkunst-cursus van de Nederlandse Radio Unie, was zijn keuze was snel gemaakt. Hij verhuisde naar Hilversum en volgde een paar jaar lang de avondopleiding. Na het behalen van z’n diploma werd hij door Co de Kloet gevraagd om het radioprogramma Multiplex te maken. En zo zette hij zijn eerste stapjes in de mediawereld. Toen nog achter de schermen, maar daar kwam al snel verandering in.

De geboorte van De Klisjeemannetjes

Kort nadat De Bie voor Multiplex ging werken, veranderde de naam van het programma in Uitlaat. Niet veel later vroeg hij Van Kooten erbij en samen creëerden ze De Klisjeemannetjes; twee gewone mannen die in plat-Haags en vooral in clichés praatten. Vanaf dat moment was De Bie zelf op de radio te horen. Televisie volgde iets later, toen hij samen met Van Kooten als De Klisjeemannetjes te gast was in het programma Mies en Scene van Mies Bouwman.

Wim de Bie en Kees van Kooten als De Klisjeemannetjes (Jac. de Nijs/Anefo)

Koos Koets en Berendien uut Wisp

Het verhaal dat volgt is bekend: Van Kooten en De Bie kregen als duo steeds meer naam en creëerden satirische programma's als Het Simplisties Verbond, Krasse Knarren, Van Kooten en De Bie en Keek op de Week. Maar terwijl televisiekijkend Nederland kennismaakte met Jacobse en Van Es, Koos Koets en Berendien uut Wisp, bleef De Bie's overige werk relatief onbekend. Maar wat heeft de man veel gedaan:

De Bie als zanger

De Bie bracht vier solo-albums uit: De Bie zingt, De Bie zingt a capella, De fluiten van ver weg en Marylou. In bovenstaand fragment hoor je een van de nummers.

De Bie als schrijver

Maar liefst negen romans en verhalenbundels verschenen op zijn naam, waarvan meerdere over het bekende typetje Meneer Foppe. De verhalenbundel Schoftentuig werd bekroond met de Henriëtte Roland Holst-prijs.

De Bie gaat online

Via radio, tv en boeken naar nieuwe media; De Bie slaat geen enkel medium over. In 2005 startte hij bij de VPRO met zijn dagelijkse weblog Bieslog, waarin hij commentaar gaf op de actualiteit. Daarmee was hij de eerste programmamaker van de publieke omroep wiens werk uitsluitend online te zien was. De Bie ontving van de Nipkowjury hiervoor de Zilveren Prichettprijs. Na vijf jaar en zevenduizend teksten stopte hij met de blog.

In 2010 kreeg hij de symbolische titel Nationale Mental Coach toebedeeld, een functie waarvoor hij van de VPRO een online podium kreeg. De titel was bedoeld om de zogenaamde "coachcultuur" op de hak te nemen. Toen hij er na een jaar mee stopte schreef hij daarvoor deze afscheidsbrief.

Onlangs begon De Bie aan een nieuw project: podcasten. Onder de titel Bie's Warboel zal hij zijn eigengemaakte opnames aan het publiek laten horen. Met welke regelmaat en onderwerpen is niet bekend. Wat we wel weten is dat hij de opnames maakt met een audiorecorder en daarbij de technieken van het ouderwetse hoorspel niet schroomt. Hoor je voetstappen op een grindpad, dan liep De Bie daarvoor door - jawel - een grindbak.

Voor wie het online werk van De Bie wil volgen: hij is ook actief op Twitter.