Grootste verschil tussen hoeven en moeten? Ontkenning! 'Je zegt niet: hoef je nog koffie?'
- Nieuws
- Grootste verschil tussen hoeven en moeten? Ontkenning! 'Je zegt niet: hoef je nog koffie?'
Wat is toch precies het verschil tussen de werkwoorden hoeven en moeten? Waar hoeven vooral iets minder dwingend klinkt dan moeten is er vooral een duidelijk verschil in gebruik. "Hoeven gaat altijd samen met een ontkenning", zegt Roos de Bruyn, van de Taaladviesdienst van Onze Taal bij de Taalstaat.
Video niet beschikbaar
Een zin als 'hoef jij nog koffie?' Dat klinkt volgens de taalexpert een beetje gek. "Je zult dan altijd vragen hoef jij geen koffie meer?" Moeten kun je volgens De Bruyn wel zonder ontkenning gebruiken. "Moet je nog koffie? Dat is gewoon een goeie zin."
Negatief-polair werkwoord
Hoeven is daardoor, wat duurder gezegd, een negatief-polair werkwoord. Dit soort werkwoorden, die alleen maar samen met een ontkenning gaan, daarvan hebben we in Nederland duizenden, vooral uitdrukkingen. "Je kunt zeggen ik kan iemand niet uitstaan. Je zult nooit vragen aan iemand: kan je hem goed uitstaan?"
Soms is de ontkenning wel wat meer verborgen, legt de taalexpert uit. "Als je bijvoorbeeld zegt: ik hoef nog maar één artikel te lezen, dan zeg je eigenlijk: ik hoef nog maar één te lezen en daarna geen artikel meer." Ook als je zegt: ik hoef zelden te staan in de trein, dan zie je daar toch een indirecte ontkenning.
Herkomst van hoeven
Waar komt het woord hoeven eigenlijk vandaan? Helaas is dat antwoord minder duidelijk volgens de taaladviseur. Dat zie je volgens haar bij die hele oude, veelgebruikte woorden wel vaker. "De etymologie boeken zeggen wel dat 'hoeven' waarschijnlijk verwant is met met 'heffen'." Maar hoe die relatie precies zit, dat is niet duidelijk. Gelukkig hoeven we ook niet alles te weten.
De Taalstaat (KRO-NCRV)
Frits Spits presenteert iedere zaterdag tussen 11:00 en 13:00 uur De Taalstaat op NPO Radio 1. Een vrolijk en informatief programma over, je verwacht het niet, de Nederlandse taal. Frits Spits interviewt bekende schrijvers, dichters en muzikanten, ingewikkelde taalkwesties worden beantwoord en 'vergeten' woorden worden verzameld. Volg De Taalstaat op Facebook en Bluesky.