Cultuur & Media
NTR

Steyn de Leeuwe over zijn werk in de psychiatrie: 'Het kan iedereen overkomen'

foto: Hans Boddeke
  1. Nieuwschevron right
  2. Steyn de Leeuwe over zijn werk in de psychiatrie: 'Het kan iedereen overkomen'

Steyn de Leeuwe, acteur en theatermaker, moet tijdens de coronapandemie noodgedwongen op zoek naar ander werk. "Het liep voor geen meter", vertelt hij in Kunststof. "De theaters waren dicht, ik had geen werk en niet veel geld meer." Hij besluit de zorg in te gaan, en helpt een jaar lang een groep mensen met psychische problemen. Dat blijkt een inspiratiebron te zijn voor zijn eerste solovoorstelling Tofu Cowboy. Over mensen die niet meer mee kunnen komen in de vaart van de huidige maatschappij. En laten we wel wezen: dat kan iedereen overkomen, aldus de theatermaker.

Steyn de Leeuwe, theatermaker en acteur - Kunststof

Werken in de zorg

"Het is niet zo dat ik in een gesloten inrichting terechtkwam. Ik kwam bij de mensen thuis. Het zijn mensen die ook prima gewoon zelf kunnen leven maar net een beetje pech hadden met hoe het soms gaat in hun brein. Waardoor het leven iets lastiger wordt", vertelt Steyn de Leeuwe. "Je komt in allerlei gekke situaties terecht. Bijvoorbeeld dat je moet bemiddelen tussen buren omdat er iets misgaat. Of dat je moet bemiddelen in een supermarkt omdat daar wat misgaat. Maar je kunt iemand ook ontzettend helpen door de deur uit te gaan om een beetje van het zonlicht te genieten."

Eenzaamheid

De Leeuwe sloot de mensen bij wie hij thuis kwam in zijn hart. "Ze zijn heel kleurrijk. Ze zorgen voor hele leuke verhalen." Hij ziet ook veel eenzaamheid. "Als je bijvoorbeeld adhd of een depressie hebt, of last hebt van angsten of woede, dan wordt het lastig om mee te komen in deze maatschappij waar toch ook prestatiedruk is. En ja, dan val je een beetje buiten de boot. En wat er dan gebeurt, en dat is eigenlijk nog het ergste: er is heel veel eenzaamheid. Er zitten zoveel mensen thuis achter een raampje. Alleen."

'Het had iedereen kunnen overkomen'

"We verschillen niet zo veel van elkaar. We proberen er allemaal wat van te maken. Dat is wel een fijn besef, dat we allemaal last hebben van dingen." Daar kwam hij door werken in de psychiatrie nog meer achter. "Het is maar een hele dunne scheidslijn tussen wanneer je hulpbehoevend bent en wanneer je zorg verleent. De balans kan net de verkeerde kant op slaan. Ik denk dat het op de loer ligt bij een hoop mensen en dat sommige mensen net iets meer pech hebben. Het had iedereen zo kunnen overkomen."

'Uit tegenslag is iets heel moois voortgekomen'

De Leeuwe voelde zich een 'nuttiger mens' door het maatschappelijk werk. Het is een belangrijk en mooi beroep. Maar dat geldt ook voor het theater, ontdekt hij. "Net als in het maatschappelijk werk wil ik mensen er leuker uit laten komen dan toen ze erin gingen. Dus als ik bij een cliënt was, hoopte ik dat ik ze beter achterliet dan toen ik binnenkwam. Dat wil ik met theater ook. Dat je naar buiten komt en denkt: wat ben ik blij dat ik dit even heb meegepakt."

"Ondanks dat het in coronaperiode niet lekker liep, ben ik met terugwerkende kracht heel dankbaar. Want eigenlijk is uit een hoop tegenslagen in mijn leven iets heel moois voortgekomen."

Tofu Cowboy

De personages in Tofu Cowboy bestaan niet echt, maar zijn geïnspireerd op de mensen en zijn werk in de psychiatrische zorg. "Ik heb nieuwe karakters geboetseerd", legt hij uit. "Ze staan allemaal een beetje voor basale emoties: angst, woede, achterdocht. Ik probeer die mensen een podium te geven, door de personages die ik speel. Ik laat het licht op hen schijnen, omdat veel van hen vaak eenzaam achter een deur zitten. En hier kun je ze even zien."

Kunststof

Het cultuur- en mediaprogramma van NTR van maandag tot en met donderdag te horen tussen 19:00 en 20:00 uur op NPO Radio 1 of op elk moment terug te luisteren als podcast. Volg Kunststof op Twitter, Facebook en Instagram.

Ster advertentie
Ster advertentie