Nieuwsfotografen hebben het zwaar. 'Ons vak staat echt onder druk.'
- Nieuws
- Nieuwsfotografen hebben het zwaar. 'Ons vak staat echt onder druk.'
In januari 2019 was er een grote staking van freelance fotojournalisten: ruim 450 persfotografen kwamen in actie tegen lage fotoprijzen. "Wij willen van die stukprijs af, de prijs per foto. We willen dat het vertaald wordt naar een uurtarief", zegt Ruud Rogier, onder andere fotograaf voor Brabants Dagblad in Kunststof.
Video niet beschikbaar
Te lage tarieven
"De kern van de problematiek is dat fotografen vrij veel productie moeten draaien om rond te kunnen komen", vertelt Ilvy Njiokiktjien. Zij werd 2013 als eerste benoemd tot Fotograaf des Vaderlands en won diverse prijzen met haar foto's. "Daarnaast zijn er inmiddels meer fotojournalisten dan fotojournalistieke opdrachten. Door de huidige budgetten worden fotografen gedwongen er andere opdrachten naast te doen."
Er is bijna geen fotograaf meer in vaste dienst en er wordt betaald per foto tegen veel te lage tarieven. "Heel veel fotojournalisten doen uit passie hun werk." Bijna met teveel liefde. "Dat je denkt die foto móet gewoon gemaakt worden, jammer dan, ook al krijg ik er te weinig geld voor. Dit moet in de krant, dit moeten mensen zien." De liefde voor het vak is groot.
Misschien moet de hele journalistiek wel veranderen
'Fotojournalisten zitten aan het einde van de dierenriem'
De problemen in de fotojournalistiek zijn volgens Volkskrant fotograaf Guus Dubbelman al veel langer aan de gang. "Sinds de financiële crisis. Omdat fotojournalisten aan het einde van de dierenriem zitten. Daardoor zijn zij het eerste slachtoffer van financiële problemen in de journalistiek. En dat is nu al meer dan tien jaar aan de gang. Want de kaalslag in de gedrukte media is haast bijna volkomen. Als je echt fotojournalistiek wil doen in Nederland dan is het echt bijna onmogelijk geworden."
Ook inhoudelijk gezien is er een probleem: iedereen noemt zich tegenwoordig fotograaf, waarbij de smartphone en sociale media een grote rol spelen. "Het beeld dat wordt aangeleverd heeft eigenlijk niets met fotografie te maken. Dat zijn beeldjes", reageert Guus. "Omdat ze voor heel weinig geld worden aangeleverd publiceren bladen en sites ze. Het vak wordt uitgehold en uiteindelijk krijg je een verdienmodel waar niemand nog wat aan kan verdienen."
De grote spiraal omlaag is sinds de crisis in 2008
Ruud: "We zitten in een transitie: ons vak staat echt onder druk." Hij legt een verband tussen de ontwikkelingen op social media en de effecten daarvan op de fotografie. "Het is zo belangrijk dat het nieuws wordt geduid door onafhankelijke vakmensen. Dat heeft zijn waarde: zuiver werk van een onafhankelijk iemand."
Online de toekomst
"Misschien moet de hele journalistiek wel veranderen", stelt Ilvy. "En de geprinte journalistiek verandert ook. Ik denk dat er harder aan online getrokken kan worden." Ze haalt als voorbeeld de fotoverhalen van The New York Times aan: "Als ik zie wat zij produceren aan interactieve verhalen, dat genereert een enorm traffic naar hun site. En het gaat de hele wereld over."
Ik denk dat juist online een grote kans is voor de fotojournalistiek. Je kunt online nu eenmaal veel meer met een foto, dan met een krant. Hoe fijn de nostalgie van een krant ook is, die voel ik en snap ik ook. Maar als je een heel mooi online verhaal maakt, waarbij je video, audio en beeld met elkaar integreert."