Cultuur & Media
NTR

Russische jongeren door de lens van Toma Gerzha

foto: Toma Gerzha
  1. Nieuwschevron right
  2. Russische jongeren door de lens van Toma Gerzha

Toma Gerzha groeide op in Rusland en verhuisde op haar vijfde naar Nederland. In haar fotoboek Control Refresh onderzoekt ze hoe politieke gebeurtenissen het leven van jongeren uit haar geboorteland beïnvloeden. "De oorlog vergroot de generatiekloof tussen jongeren en hun ouders", vertelt ze in Jongstof.

Jongstof: Toma Gerzha, fotograaf en kunstenaar - Kunststof

Generatieconflicten

Toma Gerzha’s fascinatie voor jongeren in Rusland ontstond enkele jaren geleden, toen ze voor haar profielwerkstuk besloot hun leefwereld vast te leggen. "Elke zomer ging ik naar mijn familie in Rusland. Ik vond het zo interessant hoe kinderen van mijn leeftijd daar leefden", vertelt ze in Jongstof.

"In 2021, voordat de oorlog begon, merkte ik al dat er generatieconflicten waren. De opgelegde tradities botsten sterk met de digitale, moderne leefstijl van jongeren. Dat wilde ik onderzoeken, dus fotografeerde ik jongeren in heel Rusland, maar ook in Litouwen, Letland, Armenië en Georgië. Dat werd mijn profielwerkstuk."

Vlak daarna brak de Russisch-Oekraïense Oorlog uit. "Ik was in Londen toen ik het nieuws las, en ging in gedachten het lijstje langs van jongeren die ik had gefotografeerd. Wiens vader had in het leger gezeten? Wie woonde dicht bij de frontlinie? Wie was direct betrokken? In de eerste maanden van de oorlog hield ik contact met hen. Sommigen maakten plannen om Rusland te verlaten; anderen waren juist gevoelig voor tradities en besloten snel een gezin te stichten. Dat vond ik fascinerend."

Online censuur

Gerzha besloot hier iets mee te doen. "In september 2022 ging ik terug naar Rusland om de veranderingen vast te leggen voor mijn fotoboek Control Refresh. Vooral de propaganda en censuur maakten diepe indruk op me." Gerzha richtte zich voor haar fotoboek opnieuw op haar eigen generatie, en zag hoe veel Russische jongeren elkaar opzochten via het internet. Totdat veel apps en websites langzamerhand werden afgesloten door de overheid. "Mijn generatie kon zich ineens niet meer verzetten via het internet", legt ze uit.

Volgens Gerzha proberen veel jongeren het verbod te omzeilen met VPN’s, zodat ze via een ander IP-adres toch toegang hebben tot vrije media. "Het internetgebruik van jongeren vergroot de generatiekloof. Ouders en grootouders krijgen vooral propaganda via tv en posters, terwijl de jongere generatie online heel andere informatie vindt. Daardoor hebben veel jongeren in Rusland een hele andere kijk op de oorlog dan hun familie."

Jongstof

In Jongstof, gepresenteerd door Tirsa With, Stijn de Vries en Max Terpstra, spreken we dagelijks een half uur met aanstormend talent uit de wereld van de kunst, cultuur en media. Gesprekken met dezelfde insteek als Kunststof, nu met jonge, veelbelovende kunstenaars, artiesten, muzikanten, theatermakers, designers en filmmakers. De uitzendingen zijn op elk moment terug te luisteren als podcast.

Ster advertentie
Ster advertentie