Voetbalcommentator Suse van Kleef blijft scoren, maar voorlopig niet op tv

Aanvoerders

Het idee achter de podcast is even simpel als doeltreffend: een serie gesprekken met aanvoerders die de band droegen tijdens belangrijke sportmomenten uit de Nederlandse sportgeschiedenis, zoals het goud van de volleyballers op de Olympische Spelen van 1996. "Heel veel sportjournalistiek gaat over wat er op dat veld gebeurt. Dan gaan we de wedstrijd nabeschouwen: hoe hebben jullie die wedstrijd over de streep gekregen? Maar het gaat heel weinig over het proces wat daaraan vooraf gaat, zeker bij sporten die niet voetbal zijn."

Wat mag een gouden medaille kosten?

"Op een gegeven moment is er bedacht: Oké, we willen goud halen, wat moeten we daarvoor doen, wat moeten we daarvoor opgeven, welke trainer moeten we daarvoor aanstellen? Je ziet dat er veel eigen initiatief is in die teams. Dat er veel dingen schuren en het vaak mensen of relaties kost."

En schuren kon het, ook bij het volleybalgoud uit 1996. Peter Blangé toonde zich een onverbiddelijke aanvoerder. Geconfronteerd met de uitspraken van Guido Görtzen die het Olympisch succes nooit heeft kunnen vieren door wat er aan vooraf is gegaan, haalt de oud-aanvoerder zuchtend zijn schouders op: Het is topsport. Van Kleef heeft daar moeite mee. "Ik vind het heel erg om te horen dat iemand zijn grootste prestatie in zijn sportleven niet kan vieren, omdat hij ongelukkig is geweest. Dat is de grote vraag die we in de podcast stellen: Wat mag een gouden medaille kosten?"

Modern leiderschap

De maatschappij verandert, en dat geldt ook voor 'de aanvoerder'. "Ik denk dat mensen veel meer nadenken over de vraag: Wat is effectief leiderschap? Er zijn veel aanvoerders die allemaal beginnen met dominant te zijn. Met de jaren leren ze dat niet iedereen hetzelfde is, of hetzelfde reageert. Dat er mensen zijn die op een andere manier met spanning omgaan; die een grapje maken of een muziekje draaien, en dat dat ook heel goed voor een team kan zijn."

De verschillende manieren waarop aanvoerders met hun rol omgaan, maakt de podcast ook interessant voor mensen die niet bijzonder geïnteresseerd zijn in sport. Zo krijgt Van Kleef vaak te horen: "Ik vond het heel interessant, want ik geef leiding en ik loop hier ook tegenaan. Zo is de podcast naast een serie sportverhalen ook een cursus modern leiderschap.

Voetbal

Zelf heeft Van Kleef ook op hoog niveau gesport. Ze speelde in het Nederlands voetbalelftal onder 19. Haar carrière sneefde toen ze haar kruisband afscheurde. "Het was een moment om stil te staan: Wil ik hierin verder, wil ik hier zoveel tijd aan blijven besteden terwijl er geen perspectief was om professioneel voetballer te worden als meisje?" Ze wilde gaan studeren, ze wilde reizen. "Toen ben ik cold turkey gestopt."

Ondertussen zit het vrouwenvoetbal in de lift. De wedstrijden van de vrouwen worden live uitgezonden. En, jawel, er is sinds 2021 bij Langs de Lijn En Omstreken een vrouwelijke commentator: Suse van Kleef. Gezien haar achtergrond als voetballer is het niet onlogisch dat de NOS bij haar uitkwam. Omgekeerd is het een ander verhaal. De voetbalwereld is oerconservatief. Van Kleef had net een succesvol correspondentschap in Londen achter de rug, met de Brexit als journalistiek hoogtepunt. Nu moest ze zich storten op een vak waarin alles draait om ervaring, waar mannen rondlopen die ooit in een ver verleden zijn begonnen bij een lokale omroep. Met de loerende mannen van Voetbal International langs de zijlijn was het afbreukrisico levensgroot.

Eerste vrouwelijke voetbalcommentator

Het was wennen voor Van Kleef. Commentaar geven is een vak apart. "Ik denk dat het fijn is als je een uitgebreid voetbalvocabulaire hebt. Daar heb ik aan moeten werken, dat je spelsituaties op verschillende manieren kunt omschrijven. Je moet in staat zijn ritme aan te brengen, niet de hele tijd op dezelfde manier op dezelfde snelheid en dezelfde intonatie praten."

De hoge heren zijn tevreden. Meer dan. Als het aan hen ligt zal Van Kleef niet alleen de geschiedenis ingaan als de eerste vrouwelijke voetbalcommentator op de radio, maar ook… op de televisie. Voor Van Kleef hoeft dat niet. Nog niet. "Ik houd heel erg van de radio. Ik vind het zo’n fijn medium. Live voetbal op de radio is geweldig. Soms leven we in de veronderstelling dat televisie een promotie is. Dat deel ik helemaal niet."

Wel weet ze dat ook zij een 'aanvoerder' is, een wegbereider. Omdat zij nu op de radio te horen is, zullen er meisjes zijn die denken: Dat wil ik ook. Een vrouw op de televisie heeft natuurlijk nog meer impact. Maar daarin neemt Van Kleef een voorbeeld aan Sarina Wiegman, de coach onder wiens vleugels het Nederlands elftal in 2017 Europees Kampioen werd. "Ze zei het mooi: Ze hoefde niet de verantwoordelijkheid te hebben om elk ding te doorbreken. Dat hoef ik ook niet."