Cultuur & Media
KRO-NCRV

Denzel Dumfries schoolvoorbeeld van de 'moderne Nederlandse voetbaltaal'

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Denzel Dumfries schoolvoorbeeld van de 'moderne Nederlandse voetbaltaal'

Winst zat er tijdens de Champions League-finale niet in voor profvoetballer Denzelf Dumfries (29). Inter Milan verloor afgelopen zaterdag met 5-0 van Paris Saint-Germain. Wel blijkt Dumfries een schoolvoorbeeld voor de moderne Nederlandse voetbaltaal. "Het lijkt wel geheimtaal", zegt taalwetenschapper René Appel bij de Taalstaat.

TS Rene Appel

De taal van de hedendaagse voetballer zit vol jargon, clichés en herhalingen. Denzel Dumfries weet deze taal als geen ander te spreken. Zijn accentloze, beheerste mediataal is inmiddels typerend geworden voor hoe Nederlandse profvoetballers zich uitdrukken. Taalwetenschapper Appel analyseerde Dumfries' uitspraken.

'Geen spoortje Papiaments'

De profvoetballer komt uit Rotterdam en heeft een Arubaanse achtergrond. "Toch is er geen enkel Rotterdams accent te bekennen, evenals geen spoortje Papiaments." Wel klinken er termen als 'tussen de linies', 'doorstappen' en 'ruimtes benutten'. Appel stelt dat dit zinnen zijn die voor voetballers logisch klinken, maar voor buitenstaanders lastig te volgen zijn.

Vakjargon als 'geheimtaal'

"Het lijkt wel geheimtaal", zegt Appel. Een ander kenmerk van de voetballer is zijn wisseling tussen 'ik' en 'je'. In plaats van 'ik wilde die bal blokken', zegt hij: 'Je wil dat schot blokken.' Appel legt uit dat dit soort zinnen afstand scheppen: "De 'je' maakt het algemener. Het is typisch sportersjargon, onbewust maar diep doorgedrongen in de voetbaltaal."

Natuurlijk, natuurlijk en focus

Daarnaast gebruikt Dumfries opvallend veel stopwoorden. In interviews duiken de woorden 'ja' en 'natuurlijk' vaak op. Soms zelfs meerdere keren per zin: "Het is natuurlijk een voordeel, natuurlijk." Ook heeft het klassieke woord 'concentratie' plaatsgemaakt voor het steeds terugkerende woord 'focus'. Het zijn woorden die volgens Appel nauwelijks betekenis toevoegen. "Dat steeds terugkerende maakt het niet erg reëel meer."

Moderne voetbaltaal

Dumfries laat zelden emotie doorschemeren in zijn taal. Maar als het gebeurt, bijvoorbeeld toen een tegenstander iets over zijn moeder zei, verandert zijn toon direct. Toch kiest hij meestal voor veilige clichés zoals 'we hebben als team geknokt.' Appel vat het samen: "Het klinkt bekend, maar inhoudelijk stelt het weinig voor. En toch hoort het zo in het moderne voetbaltaal."

De Taalstaat (KRO-NCRV)

Frits Spits presenteert iedere zaterdag tussen 11:00 en 13:00 uur De Taalstaat op NPO Radio 1. Een vrolijk en informatief programma over, je verwacht het niet, de Nederlandse taal. Frits Spits interviewt bekende schrijvers, dichters en muzikanten, ingewikkelde taalkwesties worden beantwoord en 'vergeten' woorden worden verzameld. Volg De Taalstaat op Facebook en Bluesky.

Ster advertentie
Ster advertentie