Kan het draaiorgel gered worden door modernisering?
- Nieuws
- Kan het draaiorgel gered worden door modernisering?
Eenieder die een stad bezoekt, kent wel de man met het rammelende blikje op een plein, staand voor een luid loeiend orgel. Het draaiorgel is een ambacht voor de fanatiekeling, want het aankopen van muziek en het onderhoud van het orgel kost een flinke duit. Maar valt het draaiorgel ook te moderniseren? "Er zijn draaiorgels met hele computersystemen", zegt Sjoerd Caspers, van het Draaiorgelmuseum Haarlem, bij Spraakmakers.
Video niet beschikbaar
Naast zijn werkzaamheden in het orgelmuseum, heeft Caspers ook een eigen orgelbedrijf. "Vroeger had je een orgelploeg van acht man die douwden en draaiden. Tegenwoordig moet iemand alleen op stap", vertelt de kenner. "Dat wordt handiger gemaakt met wat hulpmiddelen."
Hulpmiddelen
Er zijn tegenwoordig regelmatig draaiorgels te zien met een motortje, waardoor er al niet meer met de hand gedraaid hoeft te worden. Ook zijn er orgels met een volledig ingebouwd computersysteem. "Dat vervangt niet het geluid, maar wel de aansturing. Een kostenbesparing om muziek aan te kopen voor de orgelman en makkelijker muziek aanleveren voor de arrangeur", zegt Caspers.
Lees ook
Wat te doen tegen een blackout?
Modern equivalent
Het ambacht van de draaiorgeltraditie heeft een modern equivalent. Zo blijkt een Belgische fabriek volledig technische orgels te maken met samples van drumstellen, waarbij alles wordt aangestuurd met magneetjes en er nog maar een paar pijnpennen in zitten.
"Aan de ene kant een leuke ontwikkeling, maar het staat wel ver weg van waar het allemaal mee begon", vindt Caspers. "Dat is voor straatorgelspelers niet nostalgisch te noemen." Ook ziet de orgelkenner dat men weleens met qr-codes bij het draaiorgel staat, aangezien mensen vaak geen contant geld meer op zak hebben. "Maar een QR-code rinkelt niet mee op de maat, al denk ik dat mensen die het draaiorgel een warm hart toedragen wel geld blijven geven aan organisten. Of het nu via QR-codes of contactgeld is"
Nieuwe generatie
Caspers moderniseert zelf ook in enige mate. "Vroeger moest je met een stuk karton maatje voor maatje de streepjes voor de muziek uitschrijven. Nu kan ik die streepjes op de computer zetten en zo de muziek digitaal componeren."
Of de draaiorgeltraditie zoals we 'm kennen verloren gaat door de modernisering? Dat denkt Caspers niet. Na hem staat er nog een generatie van twintigers klaar, die interesse hebben om de draaiorgelambacht te gaan vervullen en de traditie door te laten leven.
Mis niets met de nieuwsbrief van Spraakmakers
Spraakmakers maken we mét jou als luisteraar. En om jou zoveel mogelijk bij ons programma te betrekken, versturen we een dagelijkse nieuwsbrief. Hierin vind je de stelling van de dag, de onderwerpen in de uitzending en een interessant artikel dat zeker het lezen waard is. Zo kun je gemakkelijk meepraten en mis je nooit meer iets!
Gerelateerd
