Cultuur & Media
KRO-NCRV

Jan Cremer: 'Ik wil me van kleins af aan laten gelden'

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Jan Cremer: 'Ik wil me van kleins af aan laten gelden'

Maandag is schilder en schrijver Jan Cremer 80 jaar geworden. Hij wilde geen onderdeel worden van het Enschedese 'klompenbataljon' waar hij in opgroeide zodat hij als arbeider zijn hele leven zou werken in een fabriek. "Ik wil me van kleins af aan laten gelden in deze wereld."

Zo tegen zijn tachtigste verjaardag kan hij wel concluderen dat dit gelukt is. "Ik denk zeker dat ik in de historie - als ik het over duizend jaar heb - een voetnoot ben in de geschiedenis."

Barbaar Op Ibiza

In mei verschijnt een nieuw boek van hem, of eigenlijk vooral óver hem, Barbaar Op Ibiza. Hierin wordt door samensteller Tom Kellerhuis, die tevens de hoofdredacteur van HP/De Tijd is, teruggekeken op de tijd waarin zijn boek Ik, Jan Cremer ontstond.

Dat boek, dat in in 1964 verscheen, zorgde voor enorm veel ophef in Nederland en de literaire wereld. "Voor het merendeel was ik plotseling de antichrist, de duivel in de literatuur." Toch zegt de schrijver zich niet veel aan te trekken van kritiek.

Overal schijt aan

Uit Ik, Jan Cremer: "In feite heb ik mezelf nooit moeilijk gevonden. Het werd me alleen altijd moeilijk gemaakt. Omdat ik uit de achterbuurt kwam, omdat ik jarenlang gebrekkig Nederlands heb gesproken met een zwaar accent, omdat ik me niet thuis voelde op de 'rijkenschool' en omdat ik inderdaad overal schijt aan had."

"Ik vindt Ik, Jan Cremer mijn beste boek en De Hunnen mijn allerbeste boek", zegt Cremer over zijn eigen werk. Zijn manier van vertellen noemt hij zelf rapporterend. "Ik rapporteer mijn leven."

Lezen en schrijven

Daarbij heeft hij leren lezen en schrijven via de kranten die hij ophaalde bij huizen om door te verkopen aan de visboer. "Mijn hele algemene kennis kom uit kranten. Ik las alles. Ik wist alles."

Via deze kranten leerde Cremer zichzelf foutloos Nederlands schrijven. Het boek, de kritiek, maar ook zijn vele schrijf- en schildwerk in zijn latere leven, hebben hem geen windeieren gelegd. En, zo merkt hij op: "ondanks die lagere opleiding, bestuderen diverse universiteiten ter wereld mijn werk."

Jan Cremer wordt 80 jaar!

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.

Ster advertentie
Ster advertentie