Een getalenteerd kunstenaar én het syndroom van Down: 'Dat gaat prima samen'

Geen conventies

Daarom bedacht Hoek Outsiderland, een expositieruimte en winkel in het Amsterdamse cultuurhuis Sexyland World, waar de outsider kunstwereld en reguliere, insider creatieve industrie elkaar tegenkomen. Vanuit die ruimte worden samenwerkingen gestimuleerd tussen de meest talentvolle outsider kunstenaars, die nu niet mee mogen doen met het officiële kunstcircuit, en insider kunstenaars die ook een beetje anders zijn.

Hoek zoekt de mensen op die normaal gesproken over het hoofd worden gezien: van drugsverslaafden tot transgenders en van sekswerkers tot Nigeriaanse gothics. En natuurlijk Bruin, die vier dagen per week bij Hoek in de studio werkt en daar met allerlei andere kunstenaars in aanraking komt. ''Ik heb deze mensen niet ontdekt, ze waren er al'', vertelt Hoek in Nooit Meer Slapen. ''Het is heel aanstekelijk om iemand te zien die zich echt niet met conventies bezighoudt. Dat is magisch.''

Schouderklopje

''Toch zou ik niet willen zeggen: dankzij mij hebben deze mensen nu een plek'', verduidelijkt de fotograaf. ''Uiteindelijk moet er iets anders gebeuren, moet het hele systeem op de schop. Er moet veel meer natuurlijke overloop komen. Uiteindelijk wil je dat ik er niet meer ben.''

Maar om aan dat saviour complex te ontkomen, zul je toch eerst genoeg mensen moeten redden, weet Hoek. ''En dat is irritant. Om het systeem te veranderen moet je beginnen bij de individuen, bij de mensen zelf. Als je met iemand werkt, merk je vanzelf dat zo’n persoon eigenlijk nooit op zichzelf staat. Dan kan ik wel heel veel schouderklopjes willen hebben, maar er zijn duizenden kunstenaars zoals Bruin.''

Daarom vindt Hoek: elke curator die zich met inclusie bezighoudt, zou eens op het dagbestedingsatelier langs moeten komen: ''Mensen moeten weten dat het niks te maken heeft met een speciale cameralens of goede ogen. Dat gaat vooral over niet wegkijken. Nu kan ik af en toe iemand naar voren schuiven, maar eigenlijk moet er structureel iets veranderen. Daarvoor moeten grote musea en kunstinstellingen harder aangepakt worden.''