Cultuur & Media
VPRO

'Een liefdesrobot blijft een uit de hand gelopen opblaaspop'

foto: Jeannette Huisman
  1. Nieuwschevron right
  2. 'Een liefdesrobot blijft een uit de hand gelopen opblaaspop'

Het is opmerkelijk hoe mensen zich kunnen hechten aan kunstmatige voorwerpen. Dat vertelt antropoloog en futuroloog Roanne van Voorst in Nooit Meer Slapen. Naar aanleiding van haar nieuwe boek Met z’n zessen in bed bespreekt ze haar onderzoek naar de toekomst van de liefde. Van relatiepillen tot online dating, en van liefdesrobots tot zelfs stofzuigers – de menselijk liefde is aan veel verandering onderhevig, maar desondanks zullen sommigen aspecten nooit veranderen.

Video niet beschikbaar

Voorgeprogrammeerde masturbatie

De liefdesrobot: het is volgens Roanne van Voorst gewoon een luxere versie van een opblaaspop; een niche ding. Het kan een oplossing zijn wanneer je geen energie in een relatie wilt steken, of als je het heel lastig vindt om iemand te vinden. Maar het vaak terugkerende argument dat door de opkomende ‘kunstmatige intelligentie’ robots echt contact met ons kunnen maken, gaat voor haar niet op: “de grap is dat jij de instellingen instelt. Jij bepaalt het repertoire van zinnetjes dat de pop kan zeggen. Dus dan is het nog steeds masturbatie!”

Al is het nog zo’n mooie pop en al voelt diens huid straks net zo warm als die van een mens; het wordt toch snel saai en voorspelbaar volgens van Voorst: “Mijn partner zegt soms iets heel irritants, waardoor hij me helpt groeien. Of hij zegt opeens iets verrassendst lief. Dat houdt die relatie spannend.”

Een stofzuiger als liefdesrobot

Toch sluit ze niet uit dat je van een robot kan houden. Althans, dat je er liefdevolle gevoelens op kan projecteren. Zelf koesterde ze bijvoorbeeld ook warme gevoelens voor haar knullige robotstofzuiger: “Het ding blijkt ontzettend dom. Hij zou de weg leren kennen in mijn huis en nergens meer tegen op botsen. Elke keer zat hij na een uur piepend vast in een gordijn. Ik vond dat zielig.”

Van Voorst wilde het apparaat redden als het in benarde posities kwam, en toen haar partner hem weg wilde doen kon ze dat niet over haar hart verkrijgen. Ze onderzocht het fenomeen en ontdekte dat 30% van de eigenaren het ding een naam geeft en dat er gezinnen zijn die kapotte stofzuigers begraven. Het fascineert haar hoe mensen het apparaat als een soort huisdier gaan behandelen

Het is volgens haar heel menselijk dat we ons aan dingen en mensen willen binden. Als antropoloog kwam ze op veel nare plekken van de wereld – maar, waar ze ook kwam, ze zag altijd dat mensen vriendschappen sloten, verliefd werden of affaires begonnen: “Blijkbaar is dit zo inherent aan het mens-zijn. We kunnen niet zonder.”

Gerelateerde podcast

Nooit meer slapen

Nooit meer slapen

2000 x Nooit Meer Slapen! is nu te beluisteren als podcast in je favoriete podcastapp, of te bekijken via vpro.nl/nooitmeerslapen.

De daadwerkelijke 2000ste uitzending van Nooit Meer Slapen is op woensdag 2 februari. Te gast is Femke van der Laan. Zij schreef Aan de randen van de dag, een openhartig boek over het leven met haar in 2017 overleden man Eberhard van der Laan.

Ster advertentie
Ster advertentie