Cultuur & Media
BNNVARA

Schilderij Rubens met 'MeToo-achtige situatie' in 'Weg van het Meesterwerk'

foto: CANVASfoto: CANVAS
  1. Nieuwschevron right
  2. Schilderij Rubens met 'MeToo-achtige situatie' in 'Weg van het Meesterwerk'

Peter Paul Rubens, Jan van Eyck en Pieter Breughel zijn met afstand de beroemdste Vlaamse schilders. Hun werk is te bewonderen in musea over de hele wereld. Hoe komt een schilderij van een Antwerpse schilder eigenlijk aan de andere kant van de oceaan terecht? Die vraag wordt beantwoord in de serie Weg van het Meesterwerk. Els Knaapen en Koen Kleijn vertellen erover in De Nieuws BV.

De Weg van het Meesterwerk lijkt net een geschiedenis-, reis- en kunstprogramma in één. Voor het nieuwe programma van Canvas had Els Knaapen de schone taak om het onderzoek te doen. Knaapen: "Je gaat vooral heel veel bizarre avonturen zien. Wat die schilderijen hebben meegemaakt in honderden jaren tijd, daar kun je bijna geen programma over maken: zoveel zit daar achter."

Roofkunst, faillissement en verdwijning

En toch werd het programma gemaakt. De nieuwe televisieserie Weg van het Meesterwerk is een fascinerende speurtocht in de voetsporen van de meesterwerken van de Vlaamse schilders, en tegelijkertijd een reis door de geschiedenis van Europa. Knaapen: "Het was een moeilijke selectie die gaat van roofkunst tot mensen die failliet zijn gegaan tot schilderijen die verdwenen raakten in de geschiedenis en weer boven kwamen."

Presentator Thomas Vanderveken vond het vooral leuk om de reis van het kunstwerk actief mee te maken, "en dan weer oog in oog met dat schilderij te komen staan. Dat verdiept toch de manier waarop je naar het schilderij kijkt."

Rubens met een #MeToo-achtige situatie

Een van de schilderijen die gevolgd wordt in de serie is Diana en haar nimfen vertrekken op jacht van Rubens. Rond 1620 werd het stuk in Antwerpen geschilderd maar momenteel hangt het werk in Cleveland, "een plek waar je niet zo heel snel komt misschien", zegt Knaapen.

Knaapen: "Het is een heel groot werk waarop Diana in een rood, fluwelen gewaad centraal staat, met op de achtergrond haar nimfen. Ze vertrekken op jacht, maar intussen wordt een van die nimfen in een #MeToo-achtige situatie half aangerand. Dus ook over het schilderij zelf valt van alles te vertellen."

Diana en haar Nimfen vertrekken op jacht. Schilderij door Rubens

Amsterdam in de Gouden Eeuw

Bij de zoektocht naar het meesterwerk van Rubens kwam Koen Kleijn, hoofdredacteur van Ons Amsterdam, in beeld. Rubens mag dan niet zelf in Amsterdam zijn geweest ("geloof ik") maar aan het begin van de Gouden Eeuw trokken wel veel Vlamingen naar het noorden. Zo kwamen zij, samen met hun kapitaal, internationale contacten en lifestyle, via Zeeland terecht in Amsterdam.

Kleijn: "Zij waren wat hoofser en eleganter en hielden zich meer bezig met bijvoorbeeld de tuin en het decor van je huis. En zo kwam een lifestyle mee naar het noorden en daar paste die Rubens natuurlijk in. Ze waren dol op die schilderijen."

Rubens bij de familie Valckenier

Via omwegen en erfenissen kwam het schilderij van Rubens in handen van de familie Valckenier. Kleijn: "Dat is een hele grote familie. En in het midden van de 17e eeuw is het de machtigste familie in Amsterdam. Je moet je voorstellen dat er geen centrale meneer in Den Haag was maar dat Amsterdam bepaalde wat er gebeurde in het land. En binnen die gemeenteraad een clan van families en dat was die familie Valckenier."

Hoe het schilderij terecht kwam bij de Amsterdamse familie en tegenwoordig in Cleveland hangt, is een reis die je volgt in het programma. Dan zie je ook welke rol Hermann Göring en de nazi's spelen in het verhaal.

Vanaf vanavond 21:20 zijn die reizen en de geschiedenis van de kunstwerken te zien op Canvas in Weg van het meesterwerk.

In de voetsporen van grote meesterwerken

Meer van De Nieuws BV?

Volg ons op Instagram, Facebook en Twitter.

Ster advertentie
Ster advertentie