Wat zegt de rechtszaak tegen deelraadslid Ilya Yashin over het verzet tegen de oorlog in Rusland?

“Yashin zegt: ik ga niet weg uit Rusland, want ik vind dat ik als politicus hier moet zijn. Anders kun je geen politiek bedrijven. Ik blijf gewoon zeggen wat ik wil en dat betekent dat hij kritiek uit op het Russische optreden in Oekraïne”, vertelt Rusland-correspondent Geert Groot Koerkamp in het NOS Radio 1 Journaal.

Ilya Yashin

“Het is een vrij bekende oppositie politicus. Hij is achtendertig jaar en heeft vaak deelgenomen aan allerlei protestacties tegen het bewind van president Poetin. Een aantal jaar geleden heeft hij ervoor gekozen, net zoals een aantal collega’s om de plaatselijke politiek in te gaan. Hij was lid geworden van een deelraad in Moskou en was enige tijd voorzitter geweest”, vertelt Groot Koerkamp. “Maar hij heeft zijn publieke activiteiten niet stil gelegd. Hij heeft een Youtube-kanaal dat 1 miljoen abonnees op. Daar treed hij regelmatig op, ook met kritiek op het Russische optreden in Oekraïne. Hij heeft ook een goed bezochte Telegram. Daar neemt hij, zoals hij zelf zegt, geen blad voor de mond.”

Rechtszaak

“Op basis van de kritiek en de uitspraken die hij maakte op zijn YouTube-kanaal en Telegram-kanaal wordt hij nu vervolgd. In drie verschillende episodes, maar wel allemaal voor hetzelfde, het in diskrediet brengen van de Russische strijdkrachten.”

Yashin is niet de enige die hiervoor vervolgd wordt. “Er zijn in de afgelopen maanden meer dan 15.000 mensen opgepakt vanwege de prostesten op straat. Inmiddels zijn er ruim 2000 mensen vervolgd op basis van de nieuwe wetsartikelen die begin maart zijn ingevoerd. Die behelzen dat je het leger, de troepen niet in diskrediet mag brengen. Het geldt ook voor Russische staatsorganisaties in het buitenland. Ook het verspreiden van fake news. Daar staan straffen op als zware boetes, maar ook gevangenisstraf als je het vaker doet. Dat kan oplopen tot drie, vijf of zelfs, uiteindelijk als het gaat om fake news, vijftien jaar.” De meeste mensen krijgen tot nu toe zware boetes. “Maar er zijn ook enkele deelraadsleden. Twee deelraadsleden waarvan Yashin ook lid van was, zitten inmiddels in voorarrest. De voorzitster is gevlucht naar het buitenland. Hen wordt ten laste gelegd dat ze fake news hebben verspreid met gebruikmaking van hun positie. Dat is een extra verzwaring. Dat kan goed leiden tot gevangenisstraf.”

Protest

Er wordt nog steeds geprotesteerd in Rusland. “Maar niet meer op de schaal zoals we eerder zagen. De eerste dagen en weken na 24 februari zagen we geregeld grotere protesten van enkele tientallen tot enkele honderden, in een enkel geval duizenden, in de grotere steden. Die gingen toen scanderend de straat op, er waren heel veel aanhoudingen. Maar wat je nu ziet is dat het protest veel meer is geïndividualiseerd. Het gaat vaak om eenmansprotesten. Mensen gaan dan met een plakkaat of soms met een wit vel papier de straat op. Wat je nog meer ziet, is dat ze leuzen die je ziet in een portiek of een lift of op straat zijn neer geschreven. Kleine briefjes of stickers. Een enkele keer op een grotere manier wordt geuit tijdens popconcerten.”